Kard. Józef Glemp (1929 – 2013)
Prymas Polski

Urodził się 18 grudnia 1929 r. w Inowrocławiu. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1956 r. Stopień doktora obojga prawa uzyskał na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie. Od grudnia 1967 r. pracował w Sekretariacie Prymasa Polski w Warszawie, był także kapelanem i sekretarzem prymasa Stefana Wyszyńskiego. W 1979 r. prymas Stefan Wyszyński konsekrował go na biskupa warmińskiego. W 1981 r. papież Jan Paweł II mianował go arcybiskupem metropolitą warszawskim i gnieźnieńskim, co wiązało się z przyznaniem mu godności prymasa Polski. 5 stycznia 1983 r. Jan Paweł II mianował abp. Glempa kardynałem prezbiterem. 6 grudnia 2006 r. papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z pełnienia urzędu arcybiskupa metropolity warszawskiego, pozostawiając mu tytuł prymasa Polski. Godność prymasowską zachował do 18 grudnia 2009 r., kiedy to ukończył 80. rok życia. Zmarł 23 stycznia 2013 r. w Warszawie.

W homilii podczas Mszy św. pogrzebowej abp Józef Kowalczyk, prymas Polski, przypomniał, że śp. kard. Józef Glemp musiał się zmierzyć ze złem stanu wojennego, przeprowadzić Kościół przez niełatwy czas transformacji ustrojowej, a potem – nawet za cenę niezrozumienia i odrzucenia – odważnie nazywał dobro dobrem, a zło złem”.

(Red.)

Wczoraj odszedł do Pana kardynał Glemp

Spotkałem Purpurata kilka razy w życiu
był prostym i skromnym człowiekiem

ostatni raz widziałem Prymasa Polski
na Górze Błogosławieństw

przez kilka dziesięcioleci
podejmował decyzje trudne odpowiedzialne
i ważne dla Kościoła nad Wisłą

umiał przeprosić

w Warszawie uczestniczyłem w pogrzebie
jego poprzednika Kardynała Stefana Wyszyńskiego

nad brzegiem pustyni Kara-Kum
z wdzięcznością za jego życie i posługę
zwiastuję Mu
Chrystus zmartwychwstał

O. Andrzej Madej OMI

Kard. Stanisław Nagy SCJ (1921 – 2013)
Wybitny teolog, współpracownik papieża Jana Pawła II

Urodził się 30 września 1921 r. w Bieruniu Starym w rodzinie górniczej. W 1937 r. wstąpił do Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego. Śluby zakonne złożył 22 września 1941 r. W 1948 r. ukończył Uniwersytet Jagielloński, w 1952 r. obronił doktorat na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w 1968 r. uzyskał także habilitację. Od 1958 r. prowadził wykłady z teologii fundamentalnej na KUL-u. W 1979 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1985 r. profesorem zwyczajnym. W latach 1983-91 był przewodniczącym Sekcji Profesorów Teologii Fundamentalnej przy Komisji Episkopatu ds. Nauki. Uczestniczył w pracach Komisji Episkopatu ds. Ekumenizmu. Z nominacji Jana Pawła II w latach 1986-96 był członkiem Międzynarodowej Komisji Teologicznej. 28 września 2003 r. papież Jan Paweł II, którego był bliskim współpracownikiem, mianował go kardynałem. Zmarł 5 czerwca 2013 r. w Krakowie.

Podczas Mszy św. pogrzebowej metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz powiedział: „Żegnamy wiernego syna Kościoła w Polsce, który od 68 lat służył ludowi Bożemu jako kapłan Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego. Większość tych lat wypełniała praca naukowa jako profesora na KUL-u, a także we Wrocławiu i w Krakowie. Pięknym rozdziałem w życiu kard. Stanisława była jego wieloletnia i prawdziwa przyjaźń z bł. Janem Pawłem II”. Abp Józef Michalik, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, podkreślił natomiast w homilii: „Kard. Stanisław Nagy to wybitna postać Kościoła w Polsce. Należy do pokolenia, które niosło w sobie kilka epok. Ich młodzieńcze ideały egzaminował i hartował ciężki okres II wojny światowej”.

(Red.)

Jego miłością był Kościół

Kochał Kościół i tę miłość niósł przez życie. Był przyjacielem bł. Jana Pawła II. Zwłaszcza gdy został kardynałem, wczuwał się w jego potrzeby i chciał mu być potrzebny. Bywał często u Ojca Świętego, prowadził z nim dyskusje, wsłuchiwał się w jego zamyślenie. Czasem opowiadał nam o sprawach bardzo bliskich Papieżowi. Podpowiadał tematy, jakie winny zaistnieć w „Niedzieli”. Było to dla nas jako redakcji bardzo ważne, bo chcieliśmy być blisko Papieża Rodaka, któremu ojczyzna była tak bardzo bliska. Była taka piękna symbioza: Kościół powszechny i Kościół w Polsce, kultura chrześcijańska i naród, jego byt i wychowanie... Wszystkie te sprawy kard. Nagy nosił w sercu niejako na sposób stały, nieustannie czerpiąc ze skarbnicy mądrości danej nam w osobie Papieża Polaka. Był kardynałem – księciem Kościoła, ale uderzała w nim skromność, pokora, prostota, nade wszystko zaś umiłowanie Chrystusa i Jego Kościoła oraz wielka odpowiedzialność. Ufna, dziecięca i mocna wiara tego znakomitego teologa objawiała się w jego licznych wypowiedziach, publikacjach książkowych, artykułach. Pisał: „Mój Kościół to moja miłość. Moje serce jest na stałe złączone z Kościołem”.

Ks. Ireneusz Skubiś
„Niedziela” nr 24/2013

Maria Okońska (1920 – 2013)
Założycielka Instytutu Prymasa Wyszyńskiego, tzw. Ósemki

Urodziła się 16 grudnia 1920 r. w Warszawie. Ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim i psychologię na Uniwersytecie Ziem Zachodnich. Zaangażowana w żeńską Sodalicję Mariańską w Warszawie. Od 1942 r. współpracowała z ks. Stefanem Wyszyńskim. W czasie II wojny światowej wraz z siedmioma koleżankami założyła Stowarzyszenie Żeńskiej Młodzieży Katolickiej, popularnie nazwane potem Ósemką. Jego programem duchowym było osiem błogosławieństw, a patronką Maryja, Królowa Polski. 1 sierpnia 1944 r. Maria Okońska włączyła się w Powstanie Warszawskie. Po wojnie, w 1948 r., została aresztowana przez Urząd Bezpieczeństwa za działalność duszpasterską i organizowanie obozów wakacyjnych dla dziewcząt. Wieloletnia przełożona generalna Instytutu Prymasa Wyszyńskiego. Przez 39 lat współpracowała z Prymasem Tysiąclecia. Jako redaktor opracowywała, wraz z członkiniami Instytutu, teksty jego przemówień. Współpracowała z Jasną Górą i uczestniczyła w pracach Komisji Maryjnej Episkopatu Polski oraz Podkomisji ds. Duszpasterstwa Kobiet. Zmarła 6 maja 2013 r. w Częstochowie, w Domu Pamięci kard. Stefana Wyszyńskiego w pobliżu Jasnej Góry.

W homilii pożegnalnej podczas Mszy św. żałobnej w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze abp Wacław Depo powiedział o Marii Okońskiej: „Jej życie miało kształt życia oddanego Bogu przez Maryję, w duchu jej dewizy: «Omnia per Mariam Soli Deo» – Wszystko przez Maryję Samemu Bogu (...). „Była szczególną łączniczką między Prymasem Tysiąclecia a Jasną Górą. W dniu Jasnogórskich Ślubów Narodu, 26 sierpnia 1956 r., była jedynym świadkiem modlitwy w Komańczy, gdy Ksiądz Prymas odczytywał tekst składanych ślubowań. Ona w imieniu Polski i ludu Bożego odpowiadała: «Królowo Polski, przyrzekamy». (...) To ona oddała się też pracy nad realizacją Jasnogórskich Ślubów Narodu” – podkreślił.

Abp Edmund Piszcz, który 11 maja 2013 r. przewodniczył Mszy św. pogrzebowej w archikatedrze warszawskiej, zwrócił uwagę, że Marię Okońską i kard. Wyszyńskiego łączyła wielka miłość do Maryi. „Podobnie jak Prymas zawierzył wszystko Maryi, tak i ona oddała siebie i Ojczyznę pod opiekę Matki Bożej Jasnogórskiej. Śp. Maria Okońska pokazała swoim życiem, że do końca potrafi naśladować swoją Nauczycielkę. Jej miłość do Ojczyzny i miłość do Kościoła były ze sobą nierozerwalne” – podsumował.

(Red.)

Ks. prof. Stanisław Włodarczyk (1939 – 2013)
Profesor teologii biblijnej

Biblista i wieloletni rektor Instytutu Teologicznego w Częstochowie, urodził się 17 kwietnia 1939 r. we wsi Błaś. Odbył studia filozoficzno-teologiczne w Częstochowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Krakowie. Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk bp. Stefana Bareły 17 maja 1964 r. W 1969 r. uzyskał stopień licencjata teologii na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W latach 1970-74 kontynuował studia specjalistyczne w zakresie teologii biblijnej Nowego Testamentu na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie i w Papieskim Instytucie Biblijnym. W 1973 r. otrzymał stopień doktora teologii na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim. Był wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Częstochowskiej, w Instytucie Teologicznym w Częstochowie oraz adiunktem katedry egzegezy Nowego Testamentu na Wydziale Teologicznym Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. W 1990 r. habilitował się na Wydziale Teologicznym KUL, nominację na profesora tytularnego uzyskał 11 stycznia 2000 r. W latach 1990-2007 był rektorem Instytutu Teologicznego w Częstochowie. Zmarł w Częstochowie 9 sierpnia 2013 r.

Abp Wacław Depo, metropolita częstochowski, podczas liturgii pogrzebowej powiedział: „Zmarły kapłan widział wagę i znaczenie Pisma Świętego pomagającego w autentycznym spotkaniu z Chrystusem. Temu całym życiem i sercem służył. Tę łaskę otrzymał nie tylko dla siebie, ale także dla nas”. (Red.)

Wiersze dla księdza profesora

Ewa Kaczmarczyk

Sens istnienia
Twojemu imieniu Panie Profesorze
Ambitnie z Ewangelią dążyłeś do celu
Nauczycielu światła Słowa Bożego
I z miłością oddany swemu powołaniu
Sprawiedliwy dla swych studentów
Łagodnym spojrzeniem i potęgą słowa
A to On tak pięknie rozpalał w nas nadzieję i wiarę
W sercu na zawsze zapisana

Wspomnień nadszedł dzień
Łowiłeś nasze serca do nawrócenia
Ocaliłeś od zapomnienia nasze ideały
Dziś składamy słowo dziękuję
A czy ktoś pamięta tę barwę głosu i stoicki spokój
Radośnie witał nas już od rana, choć nas wielu
Co kochał – wiemy BIBLIĘ nad wszystko
Zegar zatrzymał czas dla Ciebie... pozostały słowa
Y/Twe słowa brzmieć będą na wieki
Każdemu z nas w sercu pozostaną

Jest taki czas

Kiedy każdy się dziwi
Że ludzie odchodzą
Zawsze nie teraz
Kiedy byśmy chcieli
Zostawią po sobie
Cenną półkę z książkami
I monotonną ciszę
Z gasnącym światłem

Kochany przez wszystkich
Ważny dla każdego
Wskazywał nam Boga w książkach
Kochał Biblię nad wszystko
Z serca fragmenty nam cytował
Takie ważne to były jego przemówienia
I pomyśl jakie to było ważne
z jego ust wypowiedziane
tajemnice, przypowieści, listy
po prostu wciąż zdziwienie przemienienia
w wiarę dziękczynienia

Ewa Kaczmarczyk, autorka wierszy poświęconych śp. ks. prof. Stanisławowi Włodarczykowi, jest poetką, laureatką wielu konkursów i turniejów poetyckich, absolwentką Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i Studium Rodzinnego przy Instytucie Teologicznym w Częstochowie. Ks. Stanisław Włodarczyk był jej profesorem.