Parafia pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Niebylcu ma bardzo długą, piękną i ciekawą historię. Ks. prał. Teofil Górnicki w materiałach zebranych do monografii Niebylca napisał: „Na początku był Jawornik”. Słowa te odnosił do lokacji miasta na terenie sąsiedniej wsi Jawornik. Parafrazując zatem sformułowanie ks. Teofila w odniesieniu do parafii, można śmiało powiedzieć: „Na początku była Konieczkowa”.
Parafia o tej nazwie wydzielona została z okręgów parafialnych Lutcza, Połomia i Czudec i uposażona 14 czerwca 1460 r. przez Marcjusza, Mikołaja, Jana i Stanisława Machowskich. Erygował ją 14 lipca 1464 r. biskup krakowski Jan Gruszczyński, zarazem kanclerz Rzeczypospolitej i ówczesny prymas Polski. Na życzenie fundatorów braci Machowskich proboszczem został ks. Stanisław z Opatowa. Parafia miała więc patronat szlachecki.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Okręg parafialny od czasu erekcji obejmował Konieczkową, Jawornik i Nową Wieś, podczas gdy Jan Długosz wymienia Jawornik, Żarnową i Żyznów. Od 23 października 1509 r. przybywa nowo lokowane miasto Niebylec (jest to jedyny przypadek w powiecie pilzneńskim, że miasto należy do parafii wiejskiej), a w roku 1536 dochodzi ponadto wieś Sporna, która następnie znika. W roku 1595 okręg parafii Konieczkowa tworzą wsie Konieczkowa, Jawornik, Gwoźnica i miasteczko Niebylec. W 1608 r. przyłączona została do parafii Małówka.
Reklama
Nowo utworzona parafia należała do dekanatu dębickiego (pilzneńskiego), a od 1608 r. strzyżowskiego w diecezji krakowskiej, archidiakonacie sądeckim, oficjałacie pilzneńskim. Świątynia zaś była kościołem drewnianym, w stylu gotyckim, pod wezwaniem św. Marii Magdaleny, św. Stanisława i św. Mikołaja. W 1577 r. została zbeszczeszczona przez ówczesnego kolatora Piotra Machowskiego, zwolennika kalwinizmu i zamieniona na zbór protestancki. W roku 1722 kościół popadł w całkowitą ruinę, a w roku 1793 gubernium lwowskie nakazało przenieść go do Gwoźnicy Górnej. Dotrwał jednak do roku 1823, kiedy to podjęto decyzję o jego rozbiórce, i prawdopodobnie dopiero wówczas wykonano decyzję gubernium.
Reklama
W roku 1650 Janusz Romer, ówczesny właściciel Niebylca, wybudował tutaj kościół, natomiast 14 lipca 1650 r. biskup sufragan krakowski, Wojciech Lipnicki erygował w Niebylcu parafię. Kościół konieczkowski otrzymał wówczas statut wikarii wieczystej, przy której pozostała wieś Konieczkowa i Gwoźnica. W 1722 r. obie wsie należały już do parafii Niebylec. Kościół ten, po przeprowadzeniu gruntownego remontu w 1846 r., doczekał okupacji niemieckiej i został rozebrany w 1941 r. Wcześniej podejmowano wiele prób budowy nowego kościoła parafialnego. Jedną z nich była próba, podjęta przez ks. Błażeja Stopę (1909-15). Do wybudowania kościoła wówczas nie doszło, w 1911 r. wybudowano jedynie kaplicę cmentarną pw. Krzyża Świętego, która w okresie budowy pełnić miała rolę kościoła parafialnego. Współczesny kościół parafialny zbudowany został w latach 1937-43 jako kościół renesansowy, trójnawowy, o długości 33,77 m, szerokości 17,10 m i wysokości 27,75 m z kopułą, wg projektu inż. Tadeusza Mulickiego z Rzeszowa. Budowniczym kościoła był inż. Józef Urbanik ze Strzyżowa, a organizatorem prac ks. Franciszek Muras w latach 1935-49 wikariusz, natomiast w latach 1949-66 proboszcz niebylecki. Kościół poświęcił jeszcze w stanie surowym ks. proboszcz Franciszek Strzępek, natomiast konsekrował go 12 czerwca 1956 r. bp Franciszek Barda. Świątynia nosiła tytuł Wniebowzięcia NMP oraz Znalezienia Krzyża Świętego. Z biegiem lat tytuł Wniebowzięcia NMP zanika, a upowszechnia się wezwanie Znalezienia Krzyża Świętego.
W roku 1782 obszar parafii powiększył się o Bliziankę i Gwoździankę, natomiast w roku 1864 odeszła Gwoźnica Dolna i Gwoźnica Górna, tworząc odrębna parafię. Parafia Niebylec nadal należała do dekanatu strzyżowskiego w archidiakonacie sądeckim i oficjałacie pilzneńskim, ale po I rozbiorze Polski w 1772 r. zmieniła się jej przynależność diecezjalna; w latach 1786 1806 parafia należała do nowo zorganizowanej diecezji tarnowskiej, w latach 1806 1992 wchodziła w skład diecezji przemyskiej, a od 25 marca 1992 r. należy do metropolii przemyskiej, diecezji rzeszowskiej i wchodzi w skład dekanatu czudeckiego. 23 sierpnia 2008 r. od parafii Niebylec odłączyła się wieś Jawornik, tworząc odrębną od niebyleckiej parafię pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych.
Reklama
Parafia konieczkowsko-niebylecka zawsze miała szczęście do światłych i mądrych kapłanów. Kolejnymi proboszczami w okresie konieczkowskim byli ks. Stanisław z Opatowa, ks. Mikołaj (1513-27), ks. Marcin z Lubienia, ks. Stanisław Sroka (1576 1618), ks. Wawrzyniec Chmurowicz (1618-33). W okresie niebyleckim zaś kolejnymi proboszczami byli: ks. Jan Baltazarowicz (1650-86), ks. Tomasz Gołdowicz, ks. Andrzej Bieńkowski (1723-50), ks. Zygmunt Urbański (1751-65), ks. Jan Papużyński (1765-91), ks. Augustyn Filipowski (1791 1820), ks. Jan Michniowski (1820-33), ks. Andrzej Rogowski (1833-38), ks. Szymon Jedliński (1838-66), ks. Jan Mączyński (1866 1902), ks. Jan Drzewicki (1903-08), ks. Błażej Stopa (1909-15), ks. Jan Warzecha, administrator do stycznia 1916 r., ks. Franciszek Strzępek (1916-49), ks. Franciszek Muras (1949-66), ks. Jan Obara (1966-86), ks. Stanisław Stęchły (1986 2013). Obecnym proboszczem parafii Niebylec jest ks. dr Czesław Goraj, wikariusz w Niebylcu w latach 1999 2002. Parafia niebylecka obfituje w powołania kapłańskie. Wywodzi się stąd 17 kapłanów, a pierwszym z nich był ks. Teofil Górnicki z Niebylca, wyświęcony w 1917 r., ostatni kapelan św. Biskupa Józefa Sebastiana Pelczara.
Kończąc, pragnę w imieniu Księdza Proboszcza, pracujących tutaj kapłanów oraz całej wspólnoty parafialnej zaprosić na uroczystości jubileuszowe, które odbędą się 10 sierpnia br., a których centralnym punktem będzie jubileuszowa Msza św. pod przewodnictwem bp. Jana Wątroby, poprzedzona przedstawieniem historii parafii. Początek o godz. 10.30. W programie będzie także koncert pieśni maryjnej i patriotycznej w Konieczkowej, w miejscu na którym stał pierwszy kościół parafialny.
Zapraszamy zatem wszystkich kapłanów tutaj pracujących, księży rodaków oraz wszystkich zainteresowanych i w jakikolwiek sposób związanych z naszą parafią.