Filozofowie pisali kiedyś o ars moriendi, o sztuce umierania, która w rzeczywistości jest sztuką mądrego życia. Listopad mówi: usiądź na chwilę i daj się zaniepokoić. Wszystko minie. Tego, na co tracisz nerwy rano, wieczorem nawet nie pamiętasz. Dzisiaj nie martwisz się już wczorajszym bólem brzucha z powodu klasówki. I masz już większe zmartwienia niż wszystkie klasówki świata. Dlaczego Bóg pozwala nam doświadczać zmartwień, ciężarów albo zła? Bo przyjdą jeszcze większe. I na tych dzisiejszych możesz się ćwiczyć, żeby ci jutro sił nie zabrakło. Wszystko minie, więc nabieraj sił!
Przeprośmy Jana od biedronki
W listopadzie powinniśmy organizować w Polsce oficjalne przeprosiny śp. ks. Jana Twardowskiego: za banalizowanie jego poezji. „Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą” pojawia się nawet w telewizji śniadaniowej między kuchnią włoską a wywiadem z łyżwiarkami. Bez zatrzymania i bez sensu. W kazaniach też używamy tego cytatu jak rzewnej zapchajdziury. A zdanie Księdza Jana to jest rwanie zęba na żywca, to jest niepokój prosto między oczy: co tak z góry patrzysz na ludzi? Co ich tak omijasz? Za ścianą twojego domu, bloku czy klasztoru ktoś ciągle płacze w poduszkę. Żeby o tym wiedzieć, trzeba zapytać. Pytasz? Wszystko minie, ale „nie bądź pewny że czas masz”.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Rzeczy są kruche
Wiersze ks. Twardowskiego czytaliśmy któregoś wieczora z trzydziestką leczących się narkomanów. Pamiętam, że to był ich pomysł i że działo się to zimą, podczas kilkudniowego wyjazdu w Tatry. Jeden z chłopaków przeczytał wtedy „śpieszmy się” do końca i wybuchł głośnym płaczem. Kilka lat wcześniej zmarł jego ojciec i panowie nie zdążyli sobie powiedzieć ani „przepraszam”, ani „kocham”. Choć mieli czas, bo choroba ojca trwała miesiącami, to śmierć zastała ich niepojednanych. To wspomnienie było jak kamień noszony w brzuchu, z kolei płacz nad nim przyniósł uwolnienie. Od tamtego wieczora ten chłopak bardziej był mężczyzną: świadomym swojego bólu, rozumiejącym swoją historię. Pozwolił sobie na doświadczenie, które dobija się do naszej świadomości tym mocniej, im więcej mamy lat i doświadczeń: rzeczy są kruche i co krok coś tracimy, i kogoś nam ubywa. To jest jedno z trudniejszych doświadczeń dorosłości: teraz my stajemy w pierwszym szeregu. „Biorą już z naszej półki”.
Gdzie to pocieszenie
„Śmierć jest straszna dla człowieka, dla którego śmierć fizyczna jest pierwszą w jego życiu”, dominikanin, o. Kłoczowski, komentował tak kiedyś jedną z myśli Gabriela Marcela. Na szczęście codzienność dostarcza nam sytuacji, które mielą i kruszą nasz egoizm i zapatrzenie w siebie. W ten sposób codziennie „umiera w nas stary człowiek”. I chwała Bogu! Bez tych małych śmierci, bylibyśmy zapuszczeni jak dziki agrest, rozrośnięty i kolczasty. Trudne doświadczenia uczą pokory i każą ostrożniej dobierać słowa. Kto doświadczył swojej kruchości, nie osądzi drugiego tak łatwo. Kiedyś s. Małgorzata Chmielewska pisała, że irytują ją kazania, w których „młody, zdrowy byczek” mówi jej o cierpieniu. Realne trudności, które przeżywamy, czynią nas bardziej wiarygodnymi. Rany, które w sobie nosimy, pomagają nam rozumieć innych. I dopiero ten strach, z którym realnie się skonfrontujemy, pozwoli nam przyjść z pomocą innym zalęknionym. A oni są bardzo blisko. Za ścianą.
