Reklama

Poznaj swoją okolicę

Wóz z Bronocic

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W Bronocicach, wsi położonej 3 km od Działoszyc, dokonano jednego z najważniejszych odkryć archeologicznych związanych z okresem neolitu. Jest to średniej wielkości waza.
Kształt naczynia i technologia jego wykonania odpowiadają charakterystyce ceramiki pochodzącej sprzed 3500 lat przed Chrystusem. Górna część wazy jest obwiedziona ornamentem tworzącym narrację złożoną z sekwencji kilku symboli. Datowanie względne wazy z Bronocic zostało zweryfikowane oznaczeniem wieku, wykonanym przez Laboratorium Radiowęgla w Groningen. Posłużyły do tego kości zwierzęce z dna jamy, znalezione wraz z opisywanym zabytkiem. Bezwzględne datowanie zabytku ma duże znaczenie, świadczy bowiem, że rysunki z bronocickiej wazy są najstarszym jednoznacznym dowodem na używanie wozu odkrytym dotąd na obszarach Starego Świata - od wybrzeży atlantyckich po Azję Centralną.

Ornament na naczyniu z Bronocic.

Najważniejszym składnikiem ornamentu z Bronocic są rysunki wozu. Jest to pojazd czterokołowy, przedstawiony w rzucie poziomym. Na podeście wozu - pomiędzy osiami - znajduje się rysunek koła o nieznanej symbolice.
Wóz wyposażony jest w dyszel z rozdwojeniem (na jednym rysunku z potrójnym zakończeniem). Świadczy to o zaprzęganiu pary zwierząt. Wśród szczątków kostnych znalezionych w Bronocicach znajdują się poroża wołów z charakterystycznymi starciami, powstałymi przypuszczalnie od wiązadeł uprzęży.
Ornamenty na wazie wyprzedzają piktogramy uważane dotąd za najstarsze wskazówki stosowania trakcji kołowej. Od tych ostatnich nieco wcześniejszy jest kredowy model koła wozu odkryty w 1974 r. w Syrii. Przedmiot ten, uznany za najstarszy dowód stosowania transportu kołowego na Bliskim Wschodzie, datowano 3340-2890 przed Chrystusem. Wozy z Bronocic są od tego zabytku wcześniejsze.
Wymienione fakty nie muszą podważać przekonania o bliskowschodniej genezie wielkiego wynalazku, jakim jest koło. Jest prawdopodobne, że transport kołowy zaczął być stosowany niezależnie w różnych częściach Starego Świata. W każdym jednak razie wiek zabytku z Bronocic świadczy, iż "dystans technologiczny" pomiędzy przednioazjatyckimi centrami kulturowymi i neolityczną Europą środkową nie był tak wielki, jak się na ogół sądzi. Całość narracji z naczynia bronocickiego dowodzi stosowania trakcji kołowej w czasach kultury pucharów lejkowatych. Co oznacza, iż w obrębie ówczesnych skupisk osadniczych funkcjonowała sieć drożna, przystosowana do transportu kołowego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kanada, Australia i Wielka Brytania uznają państwo palestyńskie

2025-09-21 15:36

[ TEMATY ]

Palestyna

Monika Książek

Kanadyjski premier Mark Carney oświadczył w niedzielę na platformie X, że „Kanada uznaje państwo palestyńskie”. Chwilę później premier Australii Anthony Albanese poinformował o uznaniu państwowości Palestyny i że jest to częścią skoordynowanych wysiłków podejmowanych wspólnie z Kanadą i Wielką Brytanią. Brytyjski premier Keir Starmer potwierdził również, że Wielka Brytania uznaje państwo palestyńskie.

W oświadczeniu Carney napisał, że „Kanada uznaje państwo palestyńskie i oferuje partnerstwo w budowaniu pokojowej przyszłości zarówno dla państwa palestyńskiego, jak i państwa Izrael”.
CZYTAJ DALEJ

Najstarszy kardynał Kościoła katolickiego kończy 100 lat

2025-09-21 13:51

[ TEMATY ]

Kard. Angelo Acerbi

wikidata.org/By James Bradley

Angelo Acerbi

Angelo Acerbi

Najstarszy kardynał katolickiego Kościoła powszechnego, Angelo Acerbi, emerytowany dyplomata watykański, we wtorek, 23 września, kończy 100 lat. W październiku 2024 r. papież Franciszek przyjął Włocha do Kolegium Kardynałów - w uznaniu jego życiowych osiągnięć i zasług.

Kard. Acerbi urodził się 23 września 1925 w Sesta Godano w Ligurii we Włoszech. 27 marca 1948 otrzymał święcenia kapłańskie i został inkardynowany do diecezji La Spezia. W 1954 rozpoczął przygotowanie do służby dyplomatycznej na Papieskiej Akademii Kościelnej.
CZYTAJ DALEJ

Konkurs na hymn Światowych Dni Młodzieży 2027 w Seulu

Komitet Organizacyjny Światowych Dni Młodzieży Seul 2027 ogłosił konkurs na hymn przyszłego spotkania młodych, które odbędzie się w stolicy Korei Południowej pod hasłem „Odwagi! Ja zwyciężyłem świat” (J 16, 33). Utwór ma nie tylko towarzyszyć wydarzeniu, ale przede wszystkim jednoczyć serca młodych ludzi z całego świata i stawać się wyrazem ducha ŚDM także po ich zakończeniu.

Organizatorzy podkreślają, że hymn Światowych Dni Młodzieży wykracza poza zwykłą oprawę muzyczną. Jego rolą jest integrowanie uczestników i budowanie poczucia wspólnoty. W Seulu będzie on inspirowany ewangelicznym wezwaniem, które przypomina o zwycięstwie Chrystusa i o pokoju, jakiego potrzebuje młode pokolenie w świecie naznaczonym podziałami, szybkim tempem zmian i niepokojami. Spotkanie w Korei Południowej, kraju nowoczesnej technologii i bogatej tradycji, ma być świadectwem pojednania oraz misji, szczególnie że chrześcijaństwo nie stanowi tam większości.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję