Reklama

Wiadomości

Roman Dmowski

Polityk, publicysta, minister spraw zagranicznych, poseł na Sejm Ustawodawczy RP, współzałożyciel Narodowej Demokracji, główny ideolog polskiego nacjonalizmu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Urodził się we wsi Kamionek niedaleko Warszawy w niezamożnej rodzinie drobnoszlacheckiej. Uczył się w III Gimnazjum w Warszawie, gdzie w wieku 17 lat działał w tajnej organizacji samokształceniowej. Studiował na wydziale fizyczno-matematycznym Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Tam wstąpił do konspiracyjnego Związku Młodzieży Polskiej „Zet”. W 1893 r. założył Ligę Narodową.

Już wtedy uważał, że droga do niepodległości Polski nie może prowadzić przez nieprzygotowane, skazane na klęskę powstania. Stawiał na pracę organiczną, na żmudne budowanie nowoczesnego narodu, przy czym interes narodowy był dla niego nadrzędny wobec podziałów klasowych. Występował przeciwko ruchowi rewolucyjnemu, który uważał za szkodliwy dla jedności narodowej i sprawy polskiej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W latach 1907-09 był posłem do rosyjskiego parlamentu – Dumy Państwowej, pełnił tam funkcję prezesa Koła Polskiego. W czasie I wojny światowej przyszłość Polski i nadzieję na autonomię widział w sojuszu z Rosją. Niemcy postrzegał jako państwo silniejsze pod względem cywilizacyjnym, mogące zniszczyć polską kulturę.

Reklama

Po rewolucji październikowej Dmowski w 1917 r. utworzył w Lozannie, w Szwajcarii, Polski Komitet Narodowy, uznany na arenie międzynarodowej za oficjalne przedstawicielstwo narodu polskiego. Z jego inicjatywy powołano we Francji 100-tysięczną Błękitną Armię gen. Józefa Hallera, która przetransportowana później do Polski wzięła udział w walkach o granice Rzeczypospolitej.

Efektem tej działalności był fakt, że w listopadzie 1918 r. Polska była w gronie państw zwycięskich, dyktujących nowy europejski ład. Dzięki temu mogła skutecznie zabiegać o swoje interesy na konferencji pokojowej w Paryżu. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski na głównego negocjatora wyznaczył Romana Dmowskiego, który razem z Ignacym Paderewskim podpisał w czerwcu 1919 r. traktat wersalski, przywracający formalnie Polskę na mapę Europy.

Dmowski, w opozycji do federacyjnych planów Piłsudskiego, był zwolennikiem idei państwa jednolitego pod względem narodowościowym. Chciał, by obejmowało tylko te tereny, na których Polacy stanowili większość. Mniejszości etniczne i narodowe miały się spolonizować. Dobro narodu znaczyło dla niego więcej niż wolność jednostki. Kształt terytorialny II Rzeczypospolitej, uformowany w wyniku wojen, w dużej mierze był realizacją tej wizji.

Dmowski był posłem do Sejmu Ustawodawczego i w 1923 r., przez kilka tygodni, ministrem spraw zagranicznych w rządzie Wincentego Witosa. Ale przede wszystkim prowadził aktywną działalność publicystyczną, popularyzował idee narodowe. W 1926 r. założył Obóz Wielkiej Polski, a następnie, w 1928 r., Stronnictwo Narodowe. Do końca życia pozostawał niekwestionowanym, duchowym przywódcą środowisk narodowo-demokratycznych.

Roman Dmowski przez większą część życia był agnostykiem. Doceniał jednak rolę Kościoła katolickiego w życiu narodu. Napisał w 1928 r.: „Usiłowanie oddzielenia u nas katolicyzmu od polskości, oderwania narodu od religii i od Kościoła, jest niszczeniem samej istoty narodu”.

Na kilka lat przed śmiercią Dmowski powrócił do praktyk religijnych. Zmarł w styczniu 1939 r. Jego pogrzeb na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie zgromadził ponad sto tysięcy uczestników.

2018-10-31 08:28

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Stargardzki Powiatowy Konkurs Niepodległościowy

Listopad tego roku był szczególnym czasem świętowania przez Polaków 100. rocznicy odzyskania przez Ojczyznę niepodległości. Świętujemy ten wielki jubileusz w różnych wymiarach i w różnych środowiskach

W Stargardzie 16 listopada br. odbył się finał Stargardzkiego Powiatowego Konkursu Niepodległościowego zorganizowanego przez parafię pw. NMP Królowej Świata, II Liceum Ogólnokształcące im. C. K. Norwida oraz Fundację Nasza Kolegiata w Stargardzie. Patronat honorowy nad konkursem objęli: Iwona Wiśniewska, starosta stargardzki, Rafał Zając, prezydent Stargardu, oraz Kazimierz Szarżanowicz, wójt Gminy Stargard. Konkurs dotyczył wiedzy religijnej, historycznej i literackiej. Bohaterami konkursu historyczno-religijnego byli kapelani Wojska Polskiego, którzy brali udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-21: ks. Ignacy Skorupka, bp Władysław Bandurski oraz bł. ks. kmdr Władysław Miegoń. Do konkursu literackiego uczniowie przygotowywali się, zgłębiając wybrane fragmenty zaproponowane przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę w Antologii Niepodległości: Cyprian Kamil Norwid, „Moja piosnka II”, Henryk Sienkiewicz, „Potop”, ks. II, rozdz. 14 (obrona Jasnej Góry), Eugeniusz Małaczewski, „Koń na wzgórzu”, rozdz. IV i Józef Piłsudski, „O wartości żołnierza Legionów”, Lwów, 5 sierpnia 1923 r. W tych dwóch kategoriach konkursu dla dzieci przedszkoli oraz szkół podstawowych odbył się konkurs plastyczny, w którym uczniowie mieli za zadanie przedstawić postaci zaproponowanych kapelanów bądź wykonać ilustrację do fragmentu Antologii Niepodległości. Do konkursu włączyło się 26 przedszkoli, szkół i ośrodków kulturalno-oświatowych: Przedszkole Miejskie nr 1, nr 2 i nr 3 oraz Przedszkole Uśmiech ze Stargardu, Szkoły Podstawowe nr 2, nr 3, nr 4, nr 5, nr 9, nr 10 ze Stargardu oraz podstawówki z Węgorzyna, Małkocina, Parlina, Lubiany, Pełczyc, Strachocina, nr 1 z Barlinka, nr 9, 44 i 74 ze Szczecina, szkoły ponadgimnazjalne: Zespół Szkół Budowlano-Technicznych, Zespół Szkół Prywatnych nr 1, I Liceum Ogólnokształcące, II Liceum Ogólnokształcące w Stargardzie oraz placówki oświatowo-kulturalne: Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy i Młodzieżowy Dom Kultury w Stargardzie. Konkurs plastyczny został rozstrzygnięty podczas otwarcia wystawy prezentującej nadesłane prace. Przewodniczącym jury była Małgorzata Flas, dyrektor Młodzieżowego Domu Kultury. Zmagania rozpoczęły się o poranku w II Liceum Ogólnokształcącym im. C. K. Norwida w Stargardzie. Uczniowie z różnych stron naszego regionu rozwiązali testy dotyczące tematyki konkursu. Po dokładnym sprawdzeniu testów przez nauczycieli i katechetów odbyła się Gala Finałowa w kolegiacie pw. NMP Królowej Świata. Przybyli na nią przedstawiciele władz miejskich i samorządowych: wiceprezydent Stargardu Ewa Sowa, wójt gminy Stargard Jerzy Makowski. Zachodniopomorską Kurator Oświaty Magdalenę Zarębską-Kuleszę reprezentowała straszy wizytator Agnieszka Kulikowska. Na galę przybyli uczniowie wraz ze swoimi nauczycielami, dyrektorzy szkół i rodzice. Słowa powitania skierował kustosz stargardzkiej kolegiaty ks. kan. dr Janusz Posadzy. Gala Finałowa rozpoczęła się krótką akademią patriotyczną, po której odbyło się podsumowanie i wręczenie nagród. Nagrody ufundowane przez Powiat Stargardzki, Gminę-Miasto Stargard oraz Gminę Stargard odebrali laureaci konkursu. Podziękowania otrzymali także katecheci i dyrektorzy szkół. Na zakończenie spotkania słowa podziękowań wobec wszystkich uczestników skierował Andrzej Kałuża, dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego im. C. K. Norwida w Stargardzie. Słowa gratulacji złożyli również: Ewa Sowa, wiceprezydent Stargardu, Jerzy Makowski, wójt Gminy Stargard, oraz Agnieszka Kulikowska, starszy wizytator Zachodniopomorskiego Kuratorium Oświaty.
CZYTAJ DALEJ

Klucz do wiary

Przeżywając okres wielkanocny, koncentrujemy się na zmartwychwstaniu naszego Pana – Jezusa Chrystusa. Bóg przemawiający we wspólnocie Kościoła, do której należymy przez chrzest św. oraz wyznanie wiary, przypomina nam, że my również jesteśmy powołani do uczestnictwa w zmartwychwstaniu Chrystusa. To cel naszego życia wiary.

Bo gdyby Chrystus nie zmartwychwstał, gdyby nie było w nas wiary w zmartwychwstałego Pana, to nasze chrześcijaństwo byłoby warte tyle co nic. Okres paschalny służy nam właśnie do tego, żeby to „nic” przemieniło się w głęboką wiarę, że Chrystus zmartwychwstał, że zmartwychwstał mój Dobry Pasterz, który jest moim Obrońcą – a zatem niczego nie muszę się bać, nawet cierpienia i śmierci, bo On jest ze mną. W ostatnich wersetach Ewangelii wg św. Mateusza zmartwychwstały Jezus sam o sobie mówi: „Dana Mi jest wszelka władza w niebie i na ziemi”(28, 18). Uświadamiając to sobie, możemy mieć poczucie bezpieczeństwa, gdy przez wiarę przylgniemy do zmartwychwstałego Pana.
CZYTAJ DALEJ

Królowa bliska każdemu człowiekowi

2025-05-03 20:02

Magdalena Lewandowska

3 maja w Bazylice Garnizonowej

3 maja w Bazylice Garnizonowej

– Bliskość Maryi przypomina nam, że Jej królowanie wyraża się poprzez miłość, służbę i oddanie – podkreślał ks. płk. Janusz Radzik.

3 maja w Bazylice Garnizonowej modlono się w intencji tych, którzy za ojczyznę oddali życie i za tych, którzy ją dzisiaj tworzą.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję