Reklama

Niedziela Zamojsko - Lubaczowska

Narodziny Jezusa w sztuce

Jak co roku w okresie Bożego Narodzenia pojawią się w naszych kościołach choinki i szopki. Okazałe i małe, rozbudowane i skromne. Są jednak przedstawienia bożonarodzeniowe, które możemy podziwiać przez cały rok na obrazach namalowanych na płótnie, jako polichromie umieszczone na ścianach i sufitach kościołów oraz jako witraże

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pierwsze dzieła powstawały już w średniowieczu. Dzieciątko Jezus przedstawiano wówczas owinięte w pieluszki i położone w grocie, a później w szopie. W średniowiecznej Polsce scenami z narodzin Chrystusa ilustrowano księgi liturgiczne. Jednym z najstarszych przykładów jest gotycki „Poliptyk” Mistrza z Gościszowa i nieco późniejsze miniatury Stanisława Samostrzelnika. Boże Narodzenie obecne było w dziełach wielkich mistrzów okresu renesansu. W okresie baroku jednym z bardziej znanych obrazów jest „Pokłon pasterzy” Hermana Hana, umieszczony w katedrze pelplińskiej.

Wymowę, nie tylko religijną, ale i patriotyczną mają obrazy Jacka Malczewskiego: „Jasełka” i „Wigilia na Syberii”. Gwiazdkę legionistów Józefa Piłsudskiego pokazał na swoim obrazie Wojciech Kossak. Projektowaniem witraży i religijnym malarstwem zajmował się m.in. Włodzimierz Tetmajer czy Józef Mehoffer. Tragicznym wspomnieniem koszmaru, który przeżył malarz i rzeźbiarz Xawery Dunikowski w obozie zagłady, jest obraz „Wigilia w Oświęcimiu”. Wyjątkowo liryczną scenę Bożego Narodzenia na tle swojskiego krajobrazu namalował Vlastimil Hofman – jeden z najwybitniejszych polskich malarzy XX wieku. Niezwykle subtelne i nastrojowe są też pejzaże Bronisławy Rychter-Janowskiej, także te z motywem Bożego Narodzenia.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wierni tradycji

Pielęgnujemy tradycje bożonarodzeniowe, ale mimo to wiele z nich zanika. Takim zwyczajem, który zachował się chyba jedynie na Podhalu, jest kolędowanie z gwiazdą, turoniem, niedźwiedziem albo chodzenie z szopką. Zwyczaje kolędnicze utrwalali na swoich obrazach Zofia Stryjeńska i kubista Tadeusz Makowski. Ginącymi formami dawnych obrzędów ludowych interesowali się także: wybitny malarz i grafik Józef Pieniążek, Stefan Mrożewski oraz Jan Wydra. Biblia zajmuje dosyć ważne miejsce w twórczości Eugeniusza Muchy, którego polichromie w naszej diecezji możemy podziwiać w kościołach w Oleszycach, Lublińcu i Potoku Jaworowskim. Inny krakowski malarz Leopold Kubica namalował do filialnego kościoła w Zabiałej dwa obrazy, umieszczając je na kasetonowym suficie, jeden z nich poświęcił Bożemu Narodzeniu. Ciekawą współczesną artystką, która namalowała cykl obrazów „Boże Narodzenie – Biblia a Tradycja”, jest Anna Kwiatkowska-Misiurka.

Reklama

Bożonarodzeniową polichromię ma też kościół w Starym Dzikowie. Wykonał ją nieznany mi z nazwiska malarz.

Twórczość Janusza Szpyta

Do plejady tych wybitnych malarzy pragnę dołączyć artystę-malarza Janusza Szpyta z Lubaczowa. Namalował on wiele obrazów religijnych oraz polichromii do naszych kościołów. Odnajdziemy je nie tylko w lubaczowskiej konkatedrze, ale w wielu kościołach w Polsce. Nieobca jest mu tematyka bożonarodzeniowa. Świadczy o tym namalowany na ścianie nawy głównej kościoła w Ułazowie obraz „Bożego Narodzenia – Świętej Rodziny”. Wykonując renowację polichromii w parafialnym kościele w Cieszanowie na sklepieniu nawy głównej namalował m.in. „Narodzenie Pana Jezusa”. Podobnie postąpił w kościele w Nowym Bruśnie, tworząc obraz „Boże Narodzenie”.

W kościołach i kaplicach

Najbardziej znany polski witrażysta Jerzy Skąpski był projektantem wszystkich witraży w oleszyckim kościele, jedne z nich poświęcił Bożemu Narodzeniu. Filialny kościół na Futorach, należący do parafii w Oleszycach, posiada witraże zaprojektowane i wykonane przez witrażystę z Ukrainy Piotra Tchira. W oknie prezbiterium artysta umieścił witraż „Narodzenie Jezusa”.

Ocalić zwyczaje

Popularną niegdyś formą ozdabiania mieszkań na święta było wieszanie pod sufitem tzw. pająków. Sztuka ich wykonywania zanika. Dobrze, że Muzeum Kresów w Lubaczowie w swojej kolekcji ma kilka egzemplarzy takich „pająków”, a przed kilku laty zorganizowało wystawę krakowskich szopek. Jak cenne to dzieła świadczy fakt, iż w tym roku zostały one wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Nawiedzając nasze kościoły podczas świąt, zwróćmy uwagę na ich wystrój o tematyce Bożego Narodzenia. Zachwyćmy się tym pięknem.

2018-12-18 11:05

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dom Biskupi swoistą rodziną

Wigilia to wyjątkowy czas, gdy choć za oknem zimno, to w ludzkich sercach robi się jakoś cieplej. Jedyny taki dzień, gdy w gronie najbliższych świętujemy przyjście Mesjasza.

Jest taki dzień, tylko jeden raz do roku;/Dzień, zwykły dzień, który liczy się od zmroku;/ Jest taki dzień, gdy jesteśmy wszyscy razem;/Dzień, piękny dzień, dziś nam rok go składa w darze” – śpiewały Czerwone Gitary. Każdy z nas ma jakieś wspomnienia dotyczące Wigilii. Jedni sięgają myślami nieco dalej, do lat swojego dzieciństwa; drudzy – z sentymentem wspominają jeszcze nie tak bardzo odległe czasy. A kto z nas nie zastanawiał się, jak ten czas wygląda we wspólnocie kapłańskiej, bo przecież księża czy biskupi przeżywają Wigilię w swoim gronie.

CZYTAJ DALEJ

Zmarł ks. Roman Kneblewski

2024-03-27 09:35

[ TEMATY ]

Roman Kneblewski

YouTube/zrzut

Ks. Roman Kneblewski

Ks. Roman Kneblewski

Zmarł ks. dr Roman Adam Kneblewski, emerytowany kapłan diecezji bydgoskiej. Prosimy o modlitwę w Jego intencji - informację podała Diecezja Bydgoska.

Wieczny odpoczynek racz Mu dać, Panie…

CZYTAJ DALEJ

8 lat temu zmarł ks. Jan Kaczkowski

2024-03-27 22:11

[ TEMATY ]

Ks. Jan Kaczkowski

Piotr Drzewiecki

Ks. dr Jan Kaczkowski

 Ks. dr Jan Kaczkowski

28 marca 2016 r. w wieku 38 lat zmarł ks. Jan Kaczkowski, charyzmatyczny duszpasterz, twórca Hospicjum św. o. Pio w Pucku, autor i współautor popularnych książek. Chorował na glejaka - nowotwór ośrodka układu nerwowego. Sam będąc chory, pokazywał, jak przeżywać chorobę i cierpienie - uczył pogody, humory i dystansu.

Ks. Jan Kaczkowski urodził się 19 lipca 1977 r. w Gdyni. Był bioetykiem, organizatorem i dyrektorem Puckiego Hospicjum pw. św. Ojca Pio. W ciągu dwóch lat wykryto u niego dwa nowotwory – najpierw nerki, którego udało się zaleczyć, a później glejaka mózgu czwartego stopnia. Po operacjach poddawany kolejnym chemioterapiom, nadal pracował na rzecz hospicjum i służy jego pacjentom. W BoskiejTV prowadził swój vlog „Smak Życia”.

Podziel się cytatem

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję