Reklama

Wiara

Sanktuarium Matki Bożej Kodeńskiej Królowej Podlasia – Matki Jedności

Wykradziona papieżowi

Znane, choć ukryte na uboczu, i te mniej lub zupełnie nieznane, na które natrafiamy przypadkiem podczas wakacyjnych wypraw. Polskie sanktuaria przy bocznych drogach. Poświęcamy im tegoroczny cykl wakacyjny, który zaprowadzi nas do wielu malowniczych zakątków Polski.

Niedziela Ogólnopolska 28/2021, str. 26-28

Czesław Danilczuk

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kodeń – dziś urokliwa wieś w diecezji siedleckiej – położony jest nad Bugiem, przy drodze wojewódzkiej 816 prowadzącej do Terespola i przejścia granicznego z Białorusią. Jak mówi legenda, miał to być nie Kodeń, a Todeń, tak bowiem miał zawołać o świcie – to deń!, to dzień – giermek księcia litewskiego Mendoga, budząc go na polowanie. Pierwsze historyczne wzmianki o Kodniu pochodzą z XVI wieku. Wiadomo jednak, że już wiek wcześniej istniały tu młyny wodne należące, podobnie jak cała okolica, do czterech braci Ruszczyców. To od nich pod koniec XV wieku nabył Kodeń wraz z przyległościami wojewoda trocki Jan Sapieha, który od króla Zygmunta Starego otrzymał przywilej ustanowienia miasta na prawie magdeburskim. Wówczas to został wybudowany otoczony murem i wałem obronny zamek z kaplicą, w którym bywał sam król. W 1518 r. powstała w Kodniu parafia rzymskokatolicka, a jednocześnie syn Jana Sapiehy, Paweł, wybudował przy zamku ceglaną cerkiew prawosławną, najstarszą na Podlasiu, którą do dziś można oglądać.

Błogosławiona wina

Najsławniejszym zabytkiem Kodnia jest jednak renesansowy kościół św. Anny, wzniesiony w XVII wieku, którego plany oparte miały być jakoby na Bazylice św. Piotra w Rzymie – dziś sanktuarium, którego sercem jest obraz Matki Bożej Kodeńskiej Królowej Podlasia – Matki Jedności, cel wielu pielgrzymek. A wszystko to za sprawą słynnej kradzieży.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kiedy kościół był jeszcze w budowie, jego fundator Mikołaj Sapieha udał się w 1629 r. do Rzymu, gdzie został przyjęty przez papieża Urbana VIII. W miejscu audiencji, którym była kaplica papieska, uwagę Sapiehy przykuł wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem tak piękny, że natychmiast podjął on starania o jego zdobycie w darze. Gdy na nic się zdały jego wysiłki – papież bowiem nie zamierzał się pozbyć obrazu na rzecz gościa z dalekiego kraju – Sapieha ukradł wizerunek i uciekł ze zdobyczą do Kodnia. Obraz pierwotnie, 15 września 1631 r., został wprowadzony do kaplicy zamkowej, skąd przeniesiono go do nowego kościoła.

Reklama

Z historią powstania obrazu Madonny wiąże się legenda, która swymi korzeniami sięga czasów apostolskich. Opowiada ona, że to sam św. Łukasz Ewangelista wykonał dwa wizerunki Maryi – portret na desce z drzewa cedrowego oraz figurę Matki Bożej. Ta miała trafić do Konstantynopola, gdzie zobaczył ją mnich benedyktyński Grzegorz, który urzeczony jej pięknem, gdy został obrany papieżem, jako Grzegorz Wielki sprowadził ją do Rzymu. Nazwano figurę Matką Bożą Gregoriańską. W VI wieku o podarowanie figury do benedyktyńskiego opactwa w Guadalupe w Hiszpanii zwrócił się do papieża biskup Sewilli Leander. Papież na prośbę przystał, wcześniej jednak poprosił o wykonanie malarskiej kopii rzeźby przebywającego w Rzymie św. Augustyna. Z historii tej wywodzi się drugi tytuł obrazu – Matka Boża z Guadalupe. Tyle pobożna legenda. Dziś wiadomo, że zarówno rzeźba, jak i obraz pochodzą z XVII wieku. Może jednak obecny w Kodniu obraz jest kopią tego wykonanego przez św. Augustyna?

Jaki los spotkał Michała Sapiehę, który ośmielił się ukraść wizerunek samemu papieżowi? Oburzony Urban VIII rzucił na niego klątwę – ta jednak, według jednej z wersji, została zamieniona na błogosławieństwo, gdy winowajca zerwał sejm, który miał przyznać swobody innowiercom. Obraz został później ofiarowany Sapiesze, na co wskazuje wypis z Tajnych Archiwów Watykańskich, którego kopia znajduje się w Kodniu. W literacki sposób opowiedziała o tych wydarzeniach Zofia Kossak-Szczucka w książce Błogosławiona wina.

Królowa Podlasia

Umieszczony w głównym ołtarzu kościoła cudowny wizerunek Matki Bożej Kodeńskiej, o wymiarach 128 x 223 cm, przedstawia Maryję w szatach królewskich z Dzieciątkiem Jezus na lewej ręce i berłem w prawej. W 1723 r. obraz został koronowany jako trzeci na ziemiach Rzeczypospolitej, po Matce Bożej Częstochowskiej i Matce Bożej Trockiej. Gdy po powstaniu styczniowym Kodeń dotknęły represje ze strony władz carskich, a kościół św. Anny zamieniono na cerkiew, w 1875 r. słynący łaskami obraz został wywieziony na Jasną Górę, skąd w uroczystej procesji powrócił do Kodnia w 1927 r. Od tej chwili sanktuarium opiekują się Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej. W 1973 r. kodeńska świątynia podniesiona została do godności bazyliki mniejszej.

Reklama

Częścią sanktuarium jest Kalwaria Kodeńska, która znajduje się na terenie dawnej rezydencji Sapiehów. Stacje drogi krzyżowej zostały rozmieszczone na odnowionych wałach, które okalają kościół Świętego Ducha i dawny zamek. Tuż przy sanktuarium znajduje się również Ogród Zielny Matki Bożej, w którym można odpoczać fizycznie i duchowo.

Warto wiedzieć, że Misjonarze Oblaci mogą się poszczycić swoimi produktami wpisanymi na Listę Produktów Tradycyjnych. Są nimi nektar św. Eugeniusza – syrop na bazie mniszka lekarskiego oraz „witaminy eremity” – syrop z czarnego bzu; można je zakupić na miejscu lub w sklepie internetowym U Oblatów.

2021-07-05 19:34

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Abp Galbas do kapłanów: biskup nie jest dozorcą księdza, ani jego strażnikiem

2024-03-28 13:23

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

Episkopat News/Facebook

Biskup nie jest dozorcą księdza, ani jego strażnikiem. Jeśli ksiądz prowadzi podwójne życie, jakąkolwiek postać miałoby ono mieć, powinien to jak najszybciej przerwać - powiedział abp Adrian Galbas do kapłanów. Metropolita katowicki przewodniczył Mszy św. Krzyżma w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Podczas liturgii błogosławił oleje chorych i katechumenów oraz poświęca krzyżmo.

W homilii metropolita katowicki zatrzymał się nad znaczeniem namaszczenia, szczególnie namaszczenia krzyżmem, „najszlachetniejszym ze wszystkich dziś poświęcanych olejów, mieszaniną oliwy z oliwek i wonnych balsamów.” Jak zauważył, olej od zawsze, aż do naszych czasów wykorzystywany jest jako produkt spożywczy, kosmetyczny i liturgiczny. W starożytności był także zabezpieczeniem walczących. Namaszczali się nim sportowcy, stający do zapaśniczej walki. Śliski olej wtarty w ciało stanowił ochronę przed uchwytem przeciwnika.

CZYTAJ DALEJ

Gorzkie Żale to od ponad trzech wieków jedno z najpopularniejszych nabożeństw pasyjnych w Polsce

2024-03-28 20:27

[ TEMATY ]

Gorzkie żale

Grób Pański

Karol Porwich/Niedziela

Adoracja przy Ciemnicy czy Grobie Pańskim to ostatnie szanse na wyśpiewanie Gorzkich Żali. To polskie nabożeństwo powstałe w 1707 r. wciąż cieszy się dużą popularnością. Tekst i melodia Gorzkich Żali pomagają wiernym kontemplować mękę Jezusa i towarzyszyć Mu, jak Maryja.

Autorem tekstu i struktury Gorzkich Żali jest ks. Wawrzyniec Benik ze zgromadzenia księży misjonarzy świętego Wincentego à Paulo. Pierwszy raz to pasyjne nabożeństwo wyśpiewało Bractwo Świętego Rocha w 13 marca 1707 r. w warszawskim kościele Świętego Krzyża i w szybkim tempie zyskało popularność w Warszawie, a potem w całej Polsce.

CZYTAJ DALEJ

Rozważania na Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego: szatan połknął haczyk

2024-03-28 23:26

[ TEMATY ]

rozważania

ks. Marek Studenski

Materiał prasowy

Jak wygląda walka dobra ze złem na zupełnie innym, nieuchwytnym poziomie? Jak to możliwe, że szatan, będący ucieleśnieniem zła, może zostać oszukany i pokonany przez dobro?

Zagłębimy się w niezwykłą historię i symbolikę Hortus deliciarum (grodu rozkoszy) Herrady z Landsbergu (ok. 1180). Ten odcinek to nie tylko opowieść o starciu duchowych sił, ale także głębokie przemyślenia na temat tego, jak każdy z nas może stawić czoła pokusom i trudnościom, wykorzystując mądrość przekazywaną przez wieki.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję