Reklama

Kultura

Scena rodzinna

Każdy, kto dziś ogląda tę barokową wizualizację zaślubin Maryi i Józefa, staje się niejako świadkiem tego wydarzenia.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W Warszawie, mieście stołecznym, w przeszłości „nieujarzmionym” przez jakikolwiek system totalitarny, znajdują się liczne kościoły. Były one gwarancją wolności tego miasta i jego mieszkańców, przede wszystkim w epokach zniewolenia narzuconego przez zaborcę czy okupanta. Wiele ze świątyń usytuowanych jest na Starym i na Nowym Mieście. Niektóre z nich, jak kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa Oblubieńca, znajdują się na tzw. Trakcie Królewskim przy ul. Krakowskie Przedmieście. Świątynia ta zwyczajowo określana jest przez mieszkańców Warszawy jako kościół seminaryjny czy też – coraz rzadziej – pokarmelicki. Do chwili kasaty przeprowadzonej w 1864 r. przez carat świątynia wraz z budynkiem klasztornym należała bowiem do karmelitów bosych. Po tym akcie unicestwienia zakonu w budynkach poklasztornych znalazło siedzibę seminarium duchowne.

Reklama

Kościół został zbudowany w II połowie XVII wieku na planie krzyża. To bardzo ważna informacja, odnosi się bowiem nie tylko do bryły architektonicznej, ale też do idei Europy w ogóle. Europa od jej zarania budowana była na tym właśnie planie, czyli według etosu Ewangelii, z respektem dla zbawczego dzieła Jezusa Chrystusa. W kościele Karmelitów Bosych zrealizowany został zakonny schemat architektoniczny dotyczący świątyń. Korpus świątyni ujęty jest trzema parami kaplic. Prezbiterium ma wydłużony kształt; między nim a dalszą częścią świątyni jest transept, czyli prostopadła do osi kościoła nawa. Wezwanie kościoła wiąże się z jednym z ołtarzy, które się w nim znajdują.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Świadome „tak”

W tzw. bocznym ołtarzu Matki Bożej Różańcowej znajduje się późnobarokowa grupa rzeźbiarska zatytułowana Zaślubiny Najświętszej Maryi Panny ze św. Józefem. Pochodzi ona z warsztatu Jana Jerzego Plerscha (Johanna Georga Plerscha), żyjącego w XVIII wieku jednego z najwybitniejszych rzeźbiarzy warszawskich niemieckiego pochodzenia. W ołtarzu za grupą rzeźbiarską, niejako w jej tle, znajduje się ikona Matki Bożej Tychwińskiej.

Rzeźby zostały wykonane w 1771 r. z drewna polichromowanego. Przebija z niego kolor złoty, wskazujący na niebo. Pierwotnie rzeźby znajdowały się w nieistniejącym już dziś kościele Dominikanów na Krakowskim Przedmieściu, w którego miejscu wznosi się pałac Staszica. Grupa rzeźbiarska przetrwała kataklizmy dziejowe, w tym II wojnę światową. Bomby spadające na Warszawę w 1944 r. w czasie Powstania Warszawskiego ominęły kościół, chociaż miasto zostało zamienione w gruzowisko. Uszkodzone zostały tylko jego fasada i niektóre rzeźby.

Nazwa „grupa rzeźbiarska” wiąże się z tworzącymi ją trzema figurami. Są to Najświętsza Maryja Panna i św. Józef w chwili zaślubin; między tymi świętymi postaciami usytuowana jest figura arcykapłana religii biblijnego Izraela. Artysta uwiecznił w swoim snycerskim dziele emocjonalność ślubujących małżonków, ujawniającą się nie tylko na ich twarzach, ale i w gestykulacji.

Reklama

Grupa rzeźbiarska przedstawia scenę rodzinną. Każdy, kto dziś ogląda tę barokową wizualizację i ją kontempluje, staje się niejako świadkiem, a nawet uczestnikiem tego wydarzenia. Być może taki był zamiar artysty, który chciał wprowadzić oglądających jego pracę w podniosłą, a w głębi radosną uroczystość zaślubin, które dają początek małżeństwu i rodzinie.

Oczy Maryi i Józefa się nie spotykają. Nie patrzą oni na siebie, co nie oznacza, że się nie widzą. Józef swoje spojrzenie kieruje na obrączkę, którą trzyma w prawej dłoni. Maryja również patrzy na obrączkę – znak miłości i wierności małżeńskiej, która za chwilę ma być nałożona na Jej palec. Zapewne scena ta niesie określone przesłanie. Święte postaci chcą się podzielić swoim przeżyciem, podkreślić rangę posłuszeństwa woli Bożej, nie zawsze wszakże tożsamej z planami człowieka. Zamyślona czy też smutna twarz Józefa nie symbolizuje przygnębienia tudzież rozpaczy. Jego wybór życiowy – decyzja, by wziąć Maryję za małżonkę – nie był ślepym poddaniem się losowi, życiową przegraną, lecz był świadomym „tak”, powiedzianym wpierw Bogu, a następnie swojej żonie.

Reklama

Rysy twarzy Maryi potwierdzają Jej ufność i odwagę. Oblicze Jej jest pogodne. Promieniuje radością, szczęściem. Szaty Maryi i Józefa zostały przełamane przez rzeźbiarza na wysokości bioder, są bardzo wyraźnie udrapowane. Święty Józef jest bosy, Maryja natomiast ma na stopach sandały. Arcykapłan stojący na niewielkim podium jest w obuwiu. Prawa noga Maryi i lewa noga Józefa opierają się o to podium, co wskazuje symbolicznie na ich wejście w przestrzeń świętości zajmowaną przez arcykapłana. Ślubujący małżonkowie zostali objęci gestem otwartych rąk tegoż arcykapłana, który symbolicznie wskazuje na Bożą opiekę nad nimi oraz ich ochronę, na błogosławieństwo i pomoc z nieba nad małżeństwem, które jest właśnie inicjowane.

I chociaż rzeźba jest stabilna, to tworzące ją figury są dynamiczne. Nie zostały one zatrzymane w ruchu – on nadal trwa... W Zaślubinach uwiecznione zostały wewnętrzne przeżycia świętych postaci, które mogą się stać tematem kontemplacji dla osób patrzących na tę scenerię. Maryja i Józef spieszą ku sobie, by spełnić wolę samego Boga wobec nich, a przez nich – wobec całego świata, wobec ludzi wszystkich epok.

Wielkie poruszenie

Po bokach grupy rzeźbiarskiej widnieją w nieznacznym oddaleniu figury św. Joachima i św. Anny, rodziców Maryi. Postaci te również emanują emocjami. Jest to zrozumiałe, zaślubiny bowiem to uroczystość, którą niezwykle głęboko i z wielkim poruszeniem serc przeżywają rodzice państwa młodych, szczególnie rodzice nowo poślubionej córki.

Ukryta królewskość

Wydarzenie zaślubin było cudem, czyli znakiem Bożym. Józef – biedny cieśla o królewskim pochodzeniu poślubił Maryję – skromną, pokorną, nieznaną prawie nikomu Dziewczynę. Ukryta królewskość Józefa wskazuje nań jako na Oblubieńca z Pieśni nad pieśniami i z księgi Psalmów Dawidowych.

Szczęście w ofierze

Fakt, że kościół jest świątynią seminaryjną, ma niebagatelne znaczenie. Pod opieką św. Józefa od dziesięcioleci przygotowują się do kapłaństwa zastępy nowych prezbiterów Warszawy i archidiecezji warszawskiej. Święty Józef, który poślubił Maryję, jest dla przyszłych kapłanów wzorem całkowitego zaufania Bogu, podjęcia odpowiedzialności za swoje życie oraz życie innych ludzi i wytrwania w nich. Wspólnota seminaryjna żyjąca przy kościele Świętych Małżonków ma się upodabniać do Rodziny w Nazarecie, w której Jezus przez lata przygotowywał się do zadań powierzonych Mu przez Boga Ojca. Mąż Maryi i opiekun Jezusa ma stanowić wzór nie tylko dla kleryków, lecz także dla wychowawców, którzy ich kształcą i formują. Mową, słowami św. Józefa były jego czyny, stąd pełną lekcję życia otrzymują przyszli kapłani od swoich pedagogów na podstawie nie tylko ich słów, ale nade wszystko – ich postępowania.

Święty Józef z Traktu Królewskiego w Warszawie jest wzorem osobowym dla osób żyjących w małżeństwie, dla samotnych i celibatariuszy – wszystkich, którzy swoje szczęście złożyli w ofierze dla Chrystusa i Kościoła, dla innych ludzi.

2021-11-30 08:34

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Znak Niepodległości

Niedziela rzeszowska 21/2018, str. VI

[ TEMATY ]

rzeźba

Irena Markowicz

Przy trumnie Marszałka w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów na Wawelu

Przy trumnie Marszałka w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów
na Wawelu

Z artystą rzeźbiarzem Władysławem Dudkiem, twórcą pomnika Józefa Piłsudskiego w Rzeszowie, rozmawia Irena Markowicz

Irena Markowicz: – Już przed 1939 r. myślano o tym, aby Honorowemu Obywatelowi Rzeszowa, Józefowi Piłsudskiemu, wystawić pomnik, wtedy to się nie udało. Teraz, kiedy pracownię od posadzki do sufitu wypełnia gipsowy model, wygląda to bardziej realnie. Widać Pana pracę.
CZYTAJ DALEJ

Radom: Ks. Krzysztof Dukielski biskupem pomocniczym diecezji radomskiej

2025-07-12 12:00

[ TEMATY ]

diecezja radomska

Diecezja Radomska

Ks. Krzysztof Dukielski

Ks. Krzysztof Dukielski

Ks. Krzysztof Dukielski, dotychczasowy proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Magnuszewie, został mianowany biskupem pomocniczym diecezji radomskiej. Decyzję Ojca Świętego Leona XIV ogłosiła dziś w południe Nuncjatura Apostolska w Polsce.

Ojciec Święty Leon XIV mianował Ks. Krzysztofa DUKIELSKIEGO, dotychczasowego proboszcza parafii św. Jana Chrzciciela w Magnuszewie, biskupem pomocniczym diecezji radomskiej i przydzielił mu stolicę tytularną Catula.
CZYTAJ DALEJ

Lycarion May błogosławiony: przykład pokoju w podzielonym świecie

2025-07-13 09:22

[ TEMATY ]

Bł. Lycarion May

Vatican Media

Błogosławiony Lycarion May

Błogosławiony Lycarion May

Naśladował Jezusa, poświęcając się delikatnemu dziełu wychowania, promocji ludzkiej i formacji chrześcijańskiej, z troską otaczając tych, którzy zostali mu powierzeni i przyjmując krzyż: tak kardynał Marcello Semeraro, prefekt Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych, podsumował życie i duchowe dziedzictwo marysty Lycariona Maya (znanego w świecie jako François Benjamin), który 12 lipca został beatyfikowany w parafii św. Franciszka Salezego w Barcelonie.

Przewodnicząc obrzędowi w imieniu Leona XIV, kardynał Semeraro przypomniał tzw „Tragiczny Tydzień” w katalońskim mieście: pod koniec lipca 1909 roku ludność zbuntowała się przeciwko obowiązkowemu poborowi zarządzonemu przez rząd hiszpański. Kościoły, klasztory i katolickie instytucje edukacyjne stały się celem aktów przemocy – tak bardzo, że w nocy z 26 na 27 lipca szkoła braci marystów została podpalona, a następnego ranka zakonnicy zostali zastrzeleni. Brat Lycarion – znany jako gorliwy i odważny zakonnik, oddany chrześcijańskiemu wychowaniu dzieci – był pierwszym, który stracił życie, a jego ciało zostało zmasakrowane kamieniami i maczetą z powodu odium fidei (nienawiści do wiary).
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję