– Wiem, że ludzie się boją, bo przychodzą do mojego gabinetu z prośbą o pomoc. Niektórzy chcą wyłapać moment, kiedy wojna zacznie się już u nas, mieć rękę na pulsie – mówi Aleksandra Sztuka, lekarz psychiatra, certyfikowany psychoterapeuta poznawczo-behawioralny.
Od rana do wieczora jesteśmy epatowani obrazkami z tego, co się dzieje na Ukrainie. To nasila nasz lęk. Jest on zdrowym odczuciem, adekwatnym do sytuacji, związanym z fizjologią. Jak więc sobie radzić, by nas nie zdominował?
Ograniczyć wiadomości
Wielu z nas, przez ciągłe słuchanie wiadomości o wojnie, oglądanie obrazów tragedii, która się dzieje, doświadcza reakcji jak w przypadku stresu pourazowego – doznaliśmy traumatycznego doświadczenia związanego z byciem świadkiem śmierci czy zagrożenia życia, a w efekcie nastąpiły w nas nasilony strach, przerażenie, bezradność. Co zrobić? Po pierwsze – zaobserwować, po co oglądam wiadomości, jak często to robię i jak wpływają one na moją psychikę. Jeśli rośnie w nas lęk i przestajemy spać albo normalnie funkcjonować w pracy, to znaczy, że przekroczyliśmy dawkę. Nie chodzi o to, żeby całkiem unikać tematu, ale by zobaczyć, ile nasza psychika jest w stanie znieść. Po drugie – zastanowić się, czy należymy do tej grupy osób, u których nasilają się napady paniki, czy jest to np. natręctwo sprawdzania informacji. Wtedy trzeba ograniczyć dostęp do wiadomości, np. jeden raz dziennie.
Nie mamy realnego wpływu na zatrzymanie wojny, są natomiast rzeczy, na które wpływ już mamy: to, jak funkcjonujemy dzisiaj, jak wykonujemy swoje zadania wobec osób, które są od nas zależne. Chodzi tu o nasze obowiązki względem naszych bliskich, współpracowników czy tych, którzy są poszkodowani. Ważne jest więc skupienie się na działaniu, np. na pomaganiu uchodźcom. Niektórzy starają się zabezpieczyć na wszelki wypadek. Działają zatem w swojej strefie wpływu, co może powodować ich większy spokój.
Jeśli skupimy się na tym, co robimy, a nie będziemy dostarczać sobie stale kolejnych dawek informacji, to będziemy mniej ulegać panice, będziemy spokojniejsi. Warto po prostu robić swoje. Ja np. przyjmuję pacjentów i im pomagam, bo to jest moje zadanie. Odprowadzam dziecko do szkoły i liczę na to, że tam też ktoś wypełni swoje zadania. Naprawdę warto robić swoje.
Odreagować
Obok szukania rozwiązań ważne jest odreagowywanie. Choć strach w jakimś stopniu pozostanie, bo jego realne źródło istnieje, to możemy skorzystać z różnych form „zaopiekowania się” naszymi emocjami. Jest nam łatwiej, kiedy nie zostajemy sami ze swoim lękiem, ale wychodzimy do innych, zaczynamy rozmawiać. Nie siedzimy sami w domu, ale rozmawiamy o naszych obawach związanych nie tylko z wojną na Ukrainie, ale i z jej skutkami, których doświadczamy, np. z podwyżkami, zagrożeniem niespłacenia kredytu. Warto w takiej sytuacji spotykać ludzi, którzy mają ten sam problem, zobaczyć, co oni robią, i dowiedzieć się o nowych możliwościach, które pomogą zminimalizować konsekwencje wojny za naszą granicą. Udawanie, że nie ma tematu, chowanie się ze swoimi emocjami nic nam nie da, ale działanie, uzewnętrznianie uczuć i szukanie ukojenia albo zrozumienia – już tak. Pomocne są również wszelkie formy rozładowania emocji – ruch (bieganie, siłownia), obejrzenie jakiegoś filmu, który nas odstresuje itp. Oczywiście, bardzo ważna jest modlitwa – odesłanie naszej bezradności do Pana Boga. Dzięki takim działaniom zmieniamy nastrój i nastawienie do rzeczywistości, zaczynamy lepiej funkcjonować w trudnej sytuacji.
Rośnie liczba zwolnień lekarskich wystawionych z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania, to m.in. depresja, nerwica, reakcje na ciężki stres - wynika z danych Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W 2023 r. do ZUS-u wpłynęło o 8,7 procent więcej takich zwolnień niż w 2022 r.
Z danych przekazanych PAP przez ZUS wynika, że tylko w ubiegłym roku lekarze w całym kraju wystawili ponad 1,4 mln zaświadczeń lekarskich z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania, co przełożyło się na 26 mln dni absencji chorobowej.
15 sierpnia obchodzimy w Kościele uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej
Maryi Panny. Uroczystość ta należy do centralnych świąt maryjnych
w roku kościelnym. O ile święto Bożego Narodzenia jest najwspanialszym
i największym świętem Boga Ojca, Wielkanoc - Syna Bożego, Zielone
Świątki - świętem Ducha Świętego, o tyle Wniebowzięcie jest największym
świętem Matki Bożej.
Pierwotnie było to święto dla uczczenia Maryi jako Matki
Boga. Na początku VI wieku w Palestynie i Syrii święto to staje się
wspomnieniem zaśnięcia Maryi i pod tym tytułem przyjęło się w Rzymie
w połowie VII wieku, a w VIII wieku zaczęto je obchodzić jako Wniebowzięcie
Najświętszej Maryi Panny.
Uroczystość ta koncentruje naszą uwagę na zakończeniu ziemskiego
życia Maryi, obejmuje wspomnienie Jej narodzin dla nieba (dies natalis)
. 1 listopada 1950 r. papież Pius XII ogłosił dogmat o Wniebowzięciu
Konstytucją Apostolską "Munificentissimus Deus" (Najszczodrobliwszy
Bóg): "Na chwalę Boga Wszechmogącego, który szczególną swą łaskawość
Maryi Pannie okazał (...), ogłaszamy, określamy i definiujemy jako
objawiony przez Boga dogmat wiary, że Niepokalana Boża Rodzicielka,
zawsze Dziewica, Maryja, po wypełnieniu żywota ziemskiego, została
wzięta z ciałem i duszą do chwały niebieskiej". Powyższe słowa potwierdziły
prawdę, w którą od wieków wierzyli chrześcijanie. My dziś wypowiadamy
Bogu i Kościołowi wdzięczność za uroczyste ogłoszenie tej prawdy.
Fakt, że Maryja została wzięta z ciałem i duszą do nieba
nadaje dzisiejszemu świętu charakter niespotykanej radości. Dlatego
śpiewem dominującym w uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Maryi
Panny jest "Magnificat" (Łk 1, 39 - 56). Nie zaznała skażenia grobu,
a ten nowy przywilej wypływa z pierwszego. Maryja zachowana została
od zmazy grzechu pierworodnego, dlatego też teraz nie ponosi jego
skutków. Porodziła Syna Bożego, Dawcę wszelkiego życia, dlatego śmierć
nie może Jej dotknąć. Uczestniczyła najpełniej w zbawczej tajemnicy
Chrystusa i stąd w Niej już teraz objawia się pełnia zbawienia przyniesionego
przez Chrystusa. Maryja pierwsza osiągnęła zbawienie, stała się obrazem
Kościoła w chwale, a dla ludu pielgrzymującego - znakiem nadziei. "
Na koniec Niepokalana Dziewica - jak mówi Konstytucja dogmatyczna
o Kościele - zachowana wolną od wszelkiej skazy winy pierworodnej,
dopełniwszy biegu życia ziemskiego z ciałem i duszą wzięta została
do chwały niebieskiej i wywyższona przez Pana jako Królowa wszystkiego,
aby bardziej upodobniła się do Syna swego, Pana panujących oraz Zwycięzcy
grzechu i śmierci" (nr 59).
"W odniesieniu do osoby Maryi Wniebowzięcie (tajemnica eschatologiczna)
oznacza osiągnięcie kresu, pełnionego przez Nią w Bożym planie zbawienia,
posłannictwa i uwieńczenie wszystkich Jej przywilejów. Z punktu widzenia
chrystologicznego, chwała Wniebowzięcia i królewskości Maryi oznacza
wypełnienie owego jedynego przeznaczenia, które wiąże życie, przywileje,
współpracę Maryi nie tylko z historycznym życiem i dziełem Chrystusa,
ale również- z Jego królewskością i chwałą Pana. Wniebowzięcie jest
eschatologiczną konkluzją owego stopniowego upodobnienia się do Chrystusa,
które na etapach historycznej drogi Maryi wyraziło się w bolesnych
próbach, przez jakie przeszła Jej wiara. Jej nadzieja i miłość, w
Jej zgodzie i gotowości wobec zbawczej woli Boga, w Jej wspaniałomyślności
i odpowiedzialnej służbie odkupieńczemu dziełu Syna" (Jan Paweł II)
.
Z uroczystością Wniebowzięcia łączy się zwyczaj święcenia
w tym dniu ziół i pierwocin płodów rolnych, zwłaszcza zbóż i owoców.
Zwyczaj ten powstał w X wieku i nawiązuje genetycznie do ogólnoludzkiej
wiary w dobroczynne, terapeutyczne działanie ziół. Dokonuje się to
w sierpniu, gdy żniwa wieńczą trud pracy rolnika, a zioła i owoce
osiągają szczytowa fazę letniej wegetacji. Błogosławienie ich staje
się w najpełniejszym tego słowa znaczeniu błogosławieniem Boga za
coroczne zbiory, za wszystko, "co z Bożej mamy ręki". Wybór dnia
Wniebowzięcia dla ich benedykcji wykazuje związek z porą żniwną i
odnoszoną do Maryi pochwałą Kościoła, który nazywa Matkę Bożą Kwiatem
pól i Lilią dolin (Pnp 2, 1), spośród zaś wszystkich kwiatów łączy
z Jej postacią wdzięk róży i lilii.
Nastąpiło przedziwne zespolenie w duszy ludu polskiego Wniebowzięcia
Najświętszej Maryi Panny z dożynkami. Piękny wyraz daje temu poetka:
Zamroczyło nam Panną Nietkniętą
rozmarynem, maruhą t miętą
od kadzideł i kwiatów, i zielska
zachorzała nam Panna Anielska!
Zachorzała chwalebnie przy święcie
na tęsknotę i sen i wniebowzięcie,
w kwietnym durze, w obciążeniu powiek,
śmierć ze snem Ją naszły po połowie.....
Nim Ją błękit kadzidłem podpłynął,
z rąk nam parną zwisła zieleniną,
z rąk Ją potem żywą a umarłą -
srebrny poszum skrzydłami podgarnął...
Oczadziułą tak w kwiatach i pieśni
Śpiacą w niebo Anieli ponieśl (B. Obertyńska)
W uroczystość Wniebowzięcia NMP i 105. rocznicę Cudu nad Wisłą w Bazylice Garnizonowej we Wrocławiu modlono się w intencji żołnierzy i ich rodzin.
Uroczystej Eucharystii – na której obecni byli nie tylko żołnierze z Garnizonu Wrocław z pocztem sztandarowym, kompanią honorową i orkiestrą reprezentacyjną wojsk lądowych, ale także weterani, kombatanci, przedstawiciele władz z prezydentem Wrocławia na czele i licznie przybyli wrocławianie – przewodniczył ks. prałat płk. Janusz Radzik. – Dziękujemy Bogu i wielbimy Go, że z ciałem i duszą zabrał swoją Matkę do niebieskiej chwały i tym samy wskazał nam cel, do którego zdążamy. Modlimy się również za ojców naszej wolności, za żołnierzy, którzy polegli w bojach o niepodległość naszej Ojczyzny, zwłaszcza w Bitwie Warszawskiej 1920 roku. Polecamy żołnierzy, którzy dziś służą Polsce, stoją na straży naszego bezpieczeństwa i całą rodzinę wojskową naszego garnizonu – mówił na początku Mszy św. ks. płk. Radzik.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.