Antykatolicyzm ma długą tradycję i jak pisze prof. Philip Jenkins w książce The New Anti-Catholicism. The Last Acceptable Prejudice, w dzisiejszym świecie jedynym tolerowanym uprzedzeniem jest właśnie antykatolicyzm, wrogość do Kościoła katolickiego i papieża. Profesor zwraca uwagę, że wypowiedź, która jest postrzegana jako rasistowska, mizoginistyczna, antysemicka lub homofobiczna, może spowodować, iż mówca będzie prześladowany przez lata. Wrogie i oszczercze oświadczenia na temat katolicyzmu można natomiast wygłaszać bez obawy o poważne reperkusje.
Włodzimierz Rędzioch: Światowa opinia publiczna nie zdaje sobie sprawy z dramatycznej sytuacji chrześcijan w Nigerii. Kto ich prześladuje w tym najludniejszym kraju Afryki?
Alessandro Monteduro: – W ciągu ostatnich 5 lat nastąpił wzrost liczby ataków na chrześcijan w regionie Middle Belt (Pas Środkowy – środkowa część Nigerii). Grupy islamistyczne, obecne wśród pasterzy Fulani, uważane są za odpowiedzialne za ataki, w których przejawia się ewidentna nienawiść religijna. Dynamika niektórych ataków w istocie sugeruje, że chodzi nie tylko o chęć grabieży ziem należących do chrześcijan zamieszkałych na określonym terenie, ale także o prześladowanie wspólnoty katolickiej. Do ekstremistów Fulani dołączają zarówno bojownicy Boko Haram, którzy nie skapitulowali i próbują powrócić na scenę terrorystyczną, jak i ci, którzy działają w „przemyśle” porwań, co powoduje wiele ofiar również wśród księży katolickich. Po przerażającym ataku na katolicki kościół św. Franciszka Ksawerego w Owie, w stanie Ondo, w południowo-zachodniej Nigerii, prześladowania zaczęły obejmować również obszar do tej pory niedotknięty przemocą, tj. północ Nigerii i Pas Środkowy.
Reklama
Nigeria to wielki kraj z wieloma grupami etnicznymi, różnymi religiami i tradycjami. Jaki to ma wpływ na prześladowanie chrześcijan?
Obecność wielości grup etnicznych i religijnych wcale nie jest przyczyną konfliktu, a tym bardziej przemocy. Do starć dochodzi w wyniku szerzenia polityczno-religijnej ideologii islamskiego ekstremizmu lub pragnienia zdobycia łatwych pieniędzy w zakrojonych na szeroką skalę działaniach przestępczych. Uproszczeniem jest również traktowanie działań ekstremistów Fulani jako konsekwencji pewnych zjawisk klimatycznych, które zmuszałyby ich do przemieszczania się na nowe terytoria. Zmiany klimatyczne wcale nie usprawiedliwiają ataków na ludzi i ich mienie. W niektórych przypadkach ataki te są zaplanowane na podstawie katolickiego kalendarza liturgicznego, jak pokazuje niedawna masakra chrześcijan dokonana w uroczystość Zesłania Ducha Świętego.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Wiele środowisk islamskich uważa Afrykę za „krainę islamu” i od dawna dąży do jej podboju . Jaką rolę odgrywają islamskie grupy terrorystyczne w Nigerii?
Zachodnioafrykańska prowincja samozwańczego Państwa Islamskiego (ISIS) od 2015 r. reprezentuje najbardziej zabójczą gałąź ISIS na kontynencie afrykańskim; jest ona odpowiedzialna za tysiące mordów. Grupa, pierwotnie będąca częścią Boko Haram, przysięgła wierność ISIS i została uznana jako prowincja regionalna w marcu 2015 r., a następnie przybrała obecną nazwę: ISWAP. W 2016 r. nastąpił podział: jedna frakcja kontynuowała swoją linię przemocy pod nazwą ISWAP, druga natomiast wróciła do nazwy przypisywanej Boko Haram. Przytłaczająca większość ofiar akcji ISWAP dotyczy terytorium Nigerii, co czyni ten kraj, po Iraku i Syrii, najbardziej atakowanym przez ugrupowania terrorystyczne, które rozprzestrzeniają się pod splamioną krwią czarną flagą niesławnego ISIS.
Reklama
Na ile nigeryjski rząd centralny jest temu winien? Wydaje się, że władze nie wiedzą, jak kontrolować sytuację w kraju...
Rząd federalny i władze lokalne nie są w stanie zagwarantować bezpieczeństwa publicznego. Co gorsza, wydaje się, że nie ma woli politycznej, by zrobić to, co jest konieczne, aby uporać się z obecnym kryzysem. Dopóki nigeryjskie elity polityczne będą tylko realizować własne interesy polityczne, etniczne lub religijne, a nie będą się kierować szczerą chęcią promowania dobra wspólnego, nie można oczekiwać znaczącej poprawy. To nie przypadek, że katoliccy biskupi Nigerii wielokrotnie zwracali uwagę na cierpienie ludności i nieskuteczną reakcję władz, niezdolnych do zagwarantowania bezpieczeństwa.
Jest Pan w stałym kontakcie z nigeryjskimi biskupami. Jak oni oceniają sytuację w kraju i o jaką pomoc nas proszą?
Według Wilfreda Anagbe, biskupa Makurdi, istnieje wyraźne pragnienie islamizacji wszystkich obszarów, które obecnie są w większości chrześcijańskie. Ignatius Ayau Kaigama, arcybiskup metropolita stolicy – Abudży, wyjaśnił nam, że w Nigerii prześladowania polegają nie tylko na zabijaniu ludzi, ale także na marginalizacji jednej społeczności w stosunku do drugiej. Według niego, te podstępne prześladowania – jeszcze bardziej niebezpieczne – prowadzone są w taki sposób, aby wypędzać chrześcijan, którzy choć reprezentują ponad 46% mieszkańców kraju, nie mają równego dostępu do jego zasobów ani możliwości politycznych i ekonomicznych. Uderzającym przykładem jest niedawna, niezgodna z tradycją, decyzja kandydata partii rządzącej na prezydenta federalnego w wyborach w 2023 r. wybrania jako kandydata na wiceprezydenta polityka wyznającego tę samą religię, tzn. islam, co nie zagwarantuje zasady równowagi wyznaniowej władzy, a to z kolei grozi zaostrzeniem napięć i konfliktów.
Jeśli chodzi o pomoc, o którą nigeryjscy biskupi proszą, to jest ona trojaka: wytrwała modlitwa, publiczne potępienie trwających prześladowań oraz wsparcie finansowe projektów diecezjalnych przez zorganizowaną działalność charytatywną.