Reklama

Kościół w dziejach Rzeszowa

Świątynie na staroniwie (1)

Niedziela rzeszowska 6/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Po zachodniej stronie Rzeszowa, na terenach Osiedla Staroniwa - obecnie stanowiącego część terytorium miasta, a do 1952 r. odrębną wieś - położone są trzy obiekty sakralne, związane z istniejącym tam od 1975 r. samodzielnym ośrodkiem duszpasterskim. Wcześniej osiedle to wchodziło w skład innych parafii. Najpierw przez wiele stuleci stanowiło część rzeszowskiej parafii farnej, a od 1949 r. - część parafii pw. Chrystusa Króla.
Rozwój Rzeszowa, dokonujący się w drugiej połowie XX w., pociągnął za sobą potrzebę tworzenia nowych, liczebnie mniejszych ośrodków duszpasterskich, które odciążyłyby istniejące wówczas wielkie parafie miejskie, liczące niekiedy nawet po kilkadziesiąt tysięcy wiernych. Okres PRL-u nie sprzyjał jednak realizacji tych zadań. W tej sytuacji strona kościelna zmuszona była prowadzić politykę faktów dokonanych, czyli tworzenia nowych parafii bez zgody władz państwowych. Metoda ta zastosowana została przy powstaniu parafii na Staroniwie. Pomocną okazała się istniejąca tam od ok. 1880 r. niewielka kaplica, o wymiarach 6 x 4 m, wzniesiona przez Marcina i Katarzynę Kloców. Przez wiele dziesiątków lat służyła jako miejsce kultu prywatnego; Msze św. sprawowano tam sporadycznie. Sytuacja zmieniła się na początku lat 70-tych XX w., kiedy duszpasterze parafii pw. Chrystusa Króla zaczęli w niej regularnie sprawować służbę Bożą. Co więcej, w 1973 r. do opieki duszpasterskiej nad Staroniwą oddelegowany został jeden z jej wikariuszy - ks. Mieczysław Szela.
W związku z tym, że niewielka kaplica nie mogła pomieścić wszystkich wiernych pragnących uczestniczyć w Mszy św., kapłan ten, jesienią 1973 r., wybudował przy kaplicy niewielką przybudówkę. Władze administracyjne ostro zareagowały na tę „samowolę budowlaną”. Zastosowały szeroki wachlarz kar urzędowych - od przesłuchań i procesów począwszy na aresztowaniu kończąc. Okazał się on skuteczny. Zastraszeni mieszkańcy Staroniwy wykonali wydany przez władze nakaz rozbiórki zadaszenia. Ks. Szeli władze wytoczyły proces sądowy i skazały na sześć miesięcy aresztu w zawieszeniu na cztery lata, oraz zapłacenie grzywny w wysokości 12 tys. złotych. Rok później ks. Józef Sondej, proboszcz parafii, uzyskał zezwolenie na budowę przydachu w wymiarach 9, 8 x 7 m. Niezwłocznie wykorzystano je i najpierw wybudowano przydach, a następnie - wykraczając poza zgodę władz - wzniesiono prowizoryczne ścianki z płyty pilśniowej. W ten sposób powstała większa kaplica, przez wiele lat służąca katolikom ze Staroniwy jako tymczasowy kościół. Została ona poświęcona pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (25 maja 1975 r.) przez ordynariusza przemyskiego bp. Ignacego Tokarczuka. 1 lipca 1975 r. - przy niej właśnie - erygowano parafię, której pierwszym proboszczem został ks. Szela. Kaplica ta posiadała m. in. niewielki drewniany ołtarz, tabernakulum oraz kilka prowizorycznych ławek.
Usytuowanie przy kaplicy centrum nowej parafii traktowane było oczywiście jako rozwiązanie tymczasowe. Przed nową wspólnotą parafialną stało więc zadanie budowy właściwej świątyni. Czekano na sposobny ku temu czas. Wcześniej jednak dwie parafianki, Stefania i Anna Paja, dostrzegając potrzebę budowy większego kościoła, postanowiły ofiarować na ten cel wznoszony przez siebie jednopiętrowy, murowany dom. Pomysł ten przedstawiły ks. Sondejowi. Ten zaakceptował go. Przy jego wsparciu kontynuowano prace budowlane, uwzględniając już przeznaczenie budynku. O sprawie wkrótce dowiedzieli się funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa. Chcąc zapobiec zajęciu przez nich wznoszonego obiektu bp Tokarczuk zarządził poświęcenie nieukończonego jeszcze kościoła. Aktu tego dokonał 27 maja 1979 r. przemyski biskup pomocniczy Tadeusz Błaszkiewicz. Prace wykończeniowe zrealizowano dopiero po tym fakcie. Świątynia ta nosi wezwanie Matki Bożej Fatimskiej.
Obiekt ma wymiary 22 x 12 m. Jest budowlą dwupoziomową. W poziomie dolnym zlokalizowano zaplecze duszpasterskie, zaś w górnym - miejsce sakralne. Kościół jest jednonawowy, halowy, z obszerną wnęką po lewej stronie. Na ścianie głównej prezbiterium umieszczono tabernakulum, a nad nim krzyż. Po lewej stronie prezbiterium znajduje się figura Matki Bożej Fatimskiej, przywieziona z Fatimy przez drugiego proboszcza parafii, ks. Mariana Przewrockiego. We wnęce na ścianie głównej umieszczono zabytkowy, XVII-wieczny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, pochodzący z dawnego kościoła parafialnego w Czudcu.

CDN.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kard. Ryś: neutralność religijna polega na wspieraniu każdego a nie wyzerowaniu przekonań

2024-05-17 15:54

[ TEMATY ]

religia

Kard. Grzegorz Ryś

Karol Porwich/Niedziela

Kard. Grzegorz Ryś

Kard. Grzegorz Ryś

Neutralność religijna polega na wspieraniu każdego a nie wyzerowaniu ludzi z przekonań i poglądów - powiedział w piątek kard. Grzegorz Ryś, odnosząc się do informacji, że Warszawa eliminuje symbole religijne w urzędach.

Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski wydał zarządzenie, w którym wprowadził standardy równego traktowania w podległym mu urzędzie. Jak napisała w czwartek "Gazeta Wyborcza", "Warszawa jako pierwsze miasto w Polsce zakazuje krzyży w urzędzie, a urzędnikom eksponowania symboli religijnych na biurkach". Sam Trzaskowski oświadczył, że nikt nie zamierza prowadzić w Warszawie walki z jakąkolwiek religią, ale Polska jest państwem świeckim, Warszawa zaś jest tego państwa stolicą.

CZYTAJ DALEJ

Nowe normy dotyczące domniemanych zjawisk nadprzyrodzonych

Od „nihil obstat” po opinię negatywną – zatwierdzony przez Papieża dokument Dykasterii Nauki Wiary zawiera 6 różnych ocen w rozeznawaniu przypadków. Zasadniczo ani biskup, ani Stolica Apostolska nie będą się wypowiadać w sprawie orzeczenia o nadprzyrodzonym charakterze danego zjawiska, a ograniczą się do zezwolenia na kult i pielgrzymki oraz ich promowania.

Uaktualnione zostają normy dotyczące rozeznawania domniemanych zjawisk nadprzyrodzonych – stanowi o tym nowy dokument Dykasterii Nauki Wiary, opublikowany w piątek 17 maja, który wejdzie w życie w niedzielę 19 maja, w uroczystość Zesłania Ducha Świętego. Tekst poprzedza szczegółowa prezentacja, dokonana przez prefekta, kard. Victora Manuela Fernandeza, po której następuje wprowadzenie i wskazanie 6 różnych możliwych rozstrzygnięć. Możliwe będzie szybsze wypowiadanie się, z poszanowaniem pobożności ludowej, i z reguły władza kościelna nie będzie już zobowiązana do oficjalnego orzekania o nadprzyrodzonym charakterze danego zjawiska, którego dogłębne przebadanie mogłoby wymagać dużo czasu. Inną nowością jest wyraźniejsze zaangażowanie Dykasterii Nauki Wiary, która będzie musiała zatwierdzić ostateczną decyzję biskupa i będzie miała prawo do interweniowania w każdej chwili poprzez motu proprio. W ostatnich dziesięcioleciach w wielu przypadkach, co do których wypowiadali się poszczególni biskupi, angażowane było dawne Święte Oficjum, jednak prawie zawsze interwencja pozostawała za kulisami, i domagano się, żeby nie podawać tego do publicznej wiadomości. Obecnie motywacją do tego wyraźnego zaangażowania Dykasterii jest m.in. trudność w ograniczeniu do poziomu lokalnego zjawisk, które w pewnych przypadkach osiągają wymiary krajowe, a nawet globalne, „tak że decyzja dotycząca jednej diecezji ma konsekwencje również gdzie indziej”.

CZYTAJ DALEJ

Animatorzy i liderzy Odnowy w Duchu Świętym na Jasnej Górze

2024-05-18 09:30

[ TEMATY ]

Odnowa w Duchu Świętym

bp Andrzej Przybylski

materiał parsowy

W piątek, 17 maja 2024 roku, odbyło się na Jasnej Górze spotkanie modlitewne i formacyjne liderów i animatorów Odnowy w Duchu Świętym w Polsce. Było to przygotowanie do sobotniego Ogólnopolskiego Czuwania Odnowy na Jasnej Górze. Konferencje poprowadził Damian Stayne ze wspólnotą Cor et Lumen Christi. Mszy świętej przewodniczył Bp Andrzej Siemieniewski z Legnicy.

materiał prasowy

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję