Dzisiejsza ceremonia zaprzysiężenia nowego prezydenta Stanów Zjednoczonych, demokraty Joego Bidena była inna, niż wszystkie dotychczasowe w najnowszej historii tego kraju.

Donald Trump nie tylko zbojkotował samą uroczystość, łamiąc starą tradycję, nie zaprosił także państwa Bidenów do Białego Domu na wspólne przełamanie się chlebem, samemu planując opuścić rezydencję przywódców USA dzisiaj nad ranem czasu amerykańskiego. Helikopter Marine One zabrał ustępującego prezydenta do bazy wojskowej „Joint Base Andrews” w stanie Maryland, gdzie zaplanowana była uroczysta ceremonia pożegnalna. Następnie, Trump po raz ostatni wszedł na pokład prezydenckiego samolotu Air Force One, którym odleciał w kierunku Florydy, gdzie w Palm Beach znajduje się jego słynna rezydencja Mar-a-Lago. Sama inauguracja Bidena była wyjątkowa również z tego względu, że odbywa się w trakcie pandemii Covid-19. Dotychczasowym zwyczajem była obecność wielotysięcznych tłumów Amerykanów, którzy gromadzili się na Kapitolu, by podziewać ceremonię inauguracyjną. Dzisiaj zastąpili ich flagami narodowymi mającymi w zamyśle symbolizować nieobecne społeczeństwo amerykańskie. Liczba uczestników została bowiem maksymalnie ograniczona z uwagi na ryzyko rozprzestrzeniania się koronawirusa.

Propozycja Teda Cruza

Podziel się cytatem

Przed posiedzeniem połączonych izb Kongresu, w trakcie którego miało dokonać się oficjalne zatwierdzenie wyborów prezydenckich, spodziewano się obiekcji, które wcześniej zapowiedziało złożyć kilkudziesięciu republikańskich kongresmenów oraz grupa kilkunastu senatorów tej partii. W wysiłkach zmierzających do podważenia wyniku wyborów republikańskim senatorom przewodził Ted Cruz z Teksasu. Pierwszym członkiem izby wyższej, który obiecał zakwestionować elektorów Bidena, dając tym samym promyk nadziei zwolennikom prezydenta Trumpa, był sen. Josh Hawley z Missouri.

Kongresowi stronnicy prezydenta Donalda Trumpa sugerowali powołanie specjalnej federalnej komisji ds. zbadania doniesień o nieprawidłowościach wyborczych. Pomysł zakładał opóźnienie oficjalnego zatwierdzenia zwycięstwa Bidena i przeprowadzenie 10-cio dniowego audytu. Celem tych działań, zdaniem ich pomysłodawców, miało być przywrócenie zaufania społecznego dla mechanizmów demokratycznych, rozwianie kontrowersji wyborczych oraz uspokojenie nastrojów społecznych.

Na krótko przed szturmem na Kapitol, w trakcie swojego wystąpienia mówił o tym senator Ted Cruz. Polityk przywołał statystyki, według których w uczciwość wyborów prezydenckich nie wierzy nie tylko większość wyborców republikańskich, lecz także 31 proc. niezależnych oraz 17 proc. demokratów.

Chcąc uzasadnić swój wniosek, republikański senator powołał się na precedens z roku 1876, kiedy z uwagi na podejrzenie nieprawidłowości wyborczych w kilku stanach, Kongres również zdecydował się powołać podobną komisję. Tym samym, proponując tzw. „opcję trzecich drzwi”, Ted Cruz wykazał się godną podziwu odpowiedzialnością, proponując rozwiązanie, które miałoby szansę uspokoić napięte nastroje społeczne w USA. Niestety jego wniosek nie spotkał się z wystarczającym poparciem w Kongresie.

Po szturmie na Kapitol część stronników prezydenta Trumpa zdecydowała się wycofać ze swojego dotychczasowego poparcia dla zgłaszania obiekcji wyborczych. Ostatecznie, zgodnie z przewidywaniami, Kongres oficjalnie zatwierdził zwycięstwo Joego Bidena.

Poszukiwanie winnych

Podziel się cytatem

Wydarzenia z 6. stycznia to nie pierwszy raz, kiedy osoby nieuprawnione wdarły się do Kapitolu. W roku 1814 zdobyli go żołnierze brytyjscy. Odwołań do historii jest więcej. Od rozpoczęcia Wojny Secesyjnej minie w tym roku 160 lat. Przez cały ten okres zwolennikom Konfederacji nigdy nie udało się sprawić, by ich flaga bitewna tzw. „Confederate Battle Flag” załopotała we wnętrzach budynku Kongresu. Nastąpiło to jednak w trakcie niedawnych zamieszek w Waszyngtonie. Zdjęcia mężczyzny niosącego sztandar Południa obiegły media na całym świecie, stając się kolejnym symbolem amerykańskiego kryzysu. Opinia publiczna w Stanach Zjednoczonych jest podzielona co do odpowiedzialności prezydenta Trumpa za rzekome podżeganie do rebelii i szturmu na Kapitol. Aż 63 proc. Amerykanów obwinia w tej kwestii gospodarza Białego Domu, a 54 proc. chce, aby z tego powodu prezydentowi postawione zostały zarzuty kryminalne. Odmienne opinie dominują wśród wyborców partii republikańskiej. W tej grupie aż 69 proc. jest przekonanych, że Donald Trump nie jest winny podżegania tłumu i nie ponosi odpowiedzialności za wdarcie się grupy swoich zwolenników do budynku parlamentu USA. Próbę puczu zgodnie zaś krytykuje ok. 90 proc. obywateli.

Koniec Trumpa?

Podziel się cytatem

Po zamieszkach na Kapitolu pojawiły się głosy ze strony demokratów zasiadających w komisji ds. sądownictwa Izby Reprezentantów, wzywające do tego, aby wiceprezydent Mike Pence, przy poparciu większości członków gabinetu prezydenta USA, odsunął Donalda Trumpa od władzy. Nadzieje amerykańskiej lewicy na swoisty bunt w szeregach administracji USA szybko rozwiał jednak list wystosowany do Kongresu przez samego wiceprezydenta, w którym Pence oświadczył, że nie zamierza podejmować prób zmierzających do odsunięcia swojego przełożonego z urzędy prezydenta USA.

Trump miał pretensję, że Mike Pence nie chciał arbitralnie odrzucić elektorów Bidena, swojego niedawnego sojusznika nazywając tchórzem. Pence podkreślał jednak, że oczekiwania wobec niego są nieuczciwe, bowiem konstytucja USA nie daje mu takich prerogatyw. Kontrolowana przez demokratów Izba Reprezentantów przegłosowała postawienie Donalda Trumpa w stan oskarżenia, czyniąc go pierwszym prezydentem USA wobec, którego aż dwukrotnie uruchomiono procedurę impeachmentu. Obecnie sprawa trafić ma do Senatu po dzisiejszej inauguracji Joego Bidena, a zatem w sytuacji, gdy władzę nad izbą przejmą demokraci. Aby uznać prezydenta winnym i pozbawić go przywilejów związanych z prezydencką emeryturą potrzeba zgody 2/3 senatorów. W praktyce oznacza to, że do demokratów musiałoby dołączyć przynajmniej 17 republikanów. Gdyby zrealizował się ten niekorzystny dla Trumpa scenariusz, w osobnym głosowaniu Senat mógłby zabronić mu ponownego ubiegania się o prezydenturę. Zdaniem wielu komentatorów, na taki obrót spraw liczy część republikańskiego establishmentu m.in. sam Mitch McConnell, lider senackich republikanów. Mogłoby to jednak doprowadzić do głęboki podziałów w szeregach konserwatystów i wywołać na amerykańskiej prawicy wojnę domową, której jedynym beneficjentem byliby demokraci oraz ich przyszły kandydat w wyborach prezydenckich w 2024 roku.

Chociaż na amerykańskiej scenie politycznej, niezależnie od przynależności partyjnej, panuje słuszne przekonanie, że szturm na Kapitol był w istocie zamachem na świątynię demokracji, członkowie partii demokratycznej oraz część republikanów nie dostrzegają innego faktu. Zamachem na świątynię demokracji należy również uznać próbę usunięcia Donalda Trumpa z urzędu na podstawie wydumanych lub w najlepszym razie mocno naciąganych zarzutów o rzekomym podżeganiu do rebelii. Analizując słowa prezydenta można mieć pewne zastrzeżenia, trudno jednak w jego narracji doszukać się wypowiedzi, które zasługiwałyby na oskarżenia tak wielkiego kalibru, dające podstawę do impeachmentu.