Reklama

Najciekawsze zabytki Włocławka

Gotycka monstrancja

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Monstrancja (ostensorium) służy w Kościele katolickim wyłącznie do kultu eucharystycznego - w większości przypadków poza liturgią Mszy św. Stanowi wspaniałą oprawę do adoracji hostii zarówno w kulcie zbiorowym - podczas procesji, a także indywidualnym - w czasie wystawienia jej w kościele.

Funkcjonowanie monstrancji w kulcie eucharystycznym rozpoczęło się od ustanowienia w 1264 r. przez papieża Urbana IV uroczystości Bożego Ciała, a jej znaczenie wzrosło, gdy uroczystość ta, dla szczególnego uczczenia Najświętszego Sakramentu, przybrała formę tryumfalną, którą podkreśla procesja.

Wśród sprzętów liturgicznych forma monstrancji ukształtowała się najpóźniej, dopiero w XV w., podczas gdy inne naczynia liturgiczne ( kielich, patena) miały już swą symbolikę liturgiczną w XII i XIII w.

Ponieważ funkcjonowanie monstrancji w kościele związane jest z dogmatem o rzeczywistej i stałej obecności Chrystusa w ofierze eucharystycznej, zarówno kształt monstrancji, jak i symbole muszą o tej obecności przypominać. Najstarsze monstrancje nie miały określonego programu ikonograficznego. Wiele z nich powstało z cyborium - puszki na sakramenty, a także z relikwiarzy, których przeszklone komory na relikwie przerabiano na reservaculum - miejsce na hostię.

Gotyckie monstrancje mają kształty architektoniczne: cylindryczne (o kształcie pojedynczej wieży) i wieżyczkowe (przypominające trzynawowy kościół z wieżami). W czasach nowożytnych przyjął się do dziś niezwykle popularny typ monstrancji promienistej, przypominającej słońce. Taki kształt monstrancji ma bardzo złożoną symbolikę - koło jest figurą idealną i jako takie jest symbolem Boga. W najprostszej interpretacji wskazuje też, że Bóg nie ma początku ani końca.

W zamykanej w monstrancji hostii Chrystus jest obecny realnie - w swym Ciele rzeczywistym, ludzkim, umęczonym na krzyżu, dlatego na jej szczycie zawsze umieszcza się krucyfiks.

Oprócz niezbędnego w każdej monstrancji krucyfiksu, niezależnie od kształtu obudowy, mogą się w nich pojawiać symbole Męki Pańskiej, Grupa Ukrzyżowania, święci - patronowie kościołów, dla których monstrancje były wykonywane, figury aniołów, a także - najpóźniej wprowadzone - symbole Matki Bożej z Dzieciątkiem.

Jednym z bardzo interesujących zabytków sztuki gotyckiej znajdujących się we Włocławku jest monstrancja w typie architektonicznym z XIV/XV w. - przykład wyjątkowej klasy złotnictwa francuskiego. Kształt monstrancji mającej obszerne reservaculum i wtórnie dodane elementy dowodzą, że prawdopodobnie wcześniej pełniła funkcję relikwiarza.

Monstrancja ta, wyjątkowa z uwagi na formę, będąca jedynym przykładem tego typu w polskich zbiorach, została zakupiona przez bp. Karola Radońskiego w 1944 r. w Londynie. Dwa lata później umieszczono na niej napis dedykacyjny dla bazyliki katedralnej we Włocławku.

Monstrancja reprodukowana jest w albumie Skarby Włocławka, wyd. Studio Wena, Włocławek, 2001, s. 53.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Niezwykła przyjaciółka Ojca Pio

2025-09-22 19:37

[ TEMATY ]

św. Ojciec Pio

Grafika Studio Serafin

Pragnienie śmierci znalazło poczesne miejsce w duchowości Ojca Pio. Nie było ono wyrazem ucieczki od cierpienia czy rozpaczy, lecz dojrzałą tęsknotą za pełnym zjednoczeniem z Bogiem. Myśl o jej bliskim nadejściu nie tylko Stygmatyka nie przerażała, lecz przeciwnie, nieodparcie pociągała...

Śmierć w rozumieniu Ojca Pio nie była końcem życia, ale przejściem do pełnej komunii z umiłowanym Bogiem. Wyznał, że pod wpływem działania Jego łaski stała się dla niego „szczytem szczęścia” i jego „przyjaciółką”. Takie jej pojmowanie ukazuje głęboki związek zakonnika ze św. Franciszkiem z Asyżu, który w swej „Pieśni słonecznej” nazwał ją „siostrą”.
CZYTAJ DALEJ

Festiwal Mocy 2025 – trzy dni spotkań, muzyki i modlitwy

2025-09-22 13:54

[ TEMATY ]

Festiwal Mocy

Materiał prasowy

„Golec uOrkiestra” zagrali ponad pół godziny dłużej, ksiądz Bartczak rapował z setką uczestników na scenie, a w szczytowym momencie w wydarzeniu uczestniczyło około 2,5 tys. osób – jubileuszowy, piąty Festiwal Mocy zanotował frekwencyjny sukces i obfitował w miłe niespodzianki. Wydarzenie odbywało się w dniach 19-21 września w Miejscu Piastowym.

Tegoroczny Festiwal, odbywający się pod patronatem św. Jana Pawła II, ponownie stał się przestrzenią spotkania, modlitwy i dobrej zabawy. Do Miejsca Piastowego przyjechała młodzież z całej Polski, każdego dnia w różnych aktywnościach brało udział około 1,5 tysiąca uczestników, a w szczytowym momencie – podczas koncertu „Golec uOrkiestra” – Festiwal Mocy gościł około 2,5 tysiąca ludzi. Na scenie oprócz zespołu z Milówki wystąpili również: zespoły „niemaGotu”, „Teleo”, ksiądz-raper Jakub Bartczak oraz influencerzy: Marcin Kruszewski (znany w social mediach jako „Prawo Marcina”) i ksiądz Sebastian Picur.
CZYTAJ DALEJ

Dla ratowania dusz w czyśćcu cierpiących

2025-09-23 13:27

[ TEMATY ]

modlitwa za zmarłych

Nabożeństwo Przejścia

Apostolat Pomocy Duszom Czyśćcowym

Archiwum parafii

Gorzów Wlkp., kościół NSPJ, Wspólnota parafii zgromadziła się 20 września na wspólnej modlitwie za zmarłych

Gorzów Wlkp., kościół NSPJ, Wspólnota parafii  zgromadziła się 20 września na wspólnej modlitwie za zmarłych

W parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gorzowie Wlkp., poprzez Nabożeństwo Przejścia, zanoszono modlitwę za zmarłych i dusze cierpiące w czyśćcu.

Wspólnota parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gorzowie Wlkp. zgromadziła się 20 września na wspólnej modlitwie za zmarłych. - Poprzez celebrację Nabożeństwa Przejścia z Maryją i przez Jej wstawiennictwo oraz Świętych Patronów, których relikwie znajdują się w świątyni, zanosiliśmy modlitwę za dusze w czyśćcu cierpiące oraz za zmarłych, z którymi nie zdążyliśmy się pożegnać, pojednać czy przebaczyć wyrządzone za życia krzywdy – mówi Leszek Bubienko. Wierni przemierzali poszczególne tajemnice Nabożeństwa, które wyrasta z tajemnicy Wielkiej Soboty, pod przewodnictwem proboszcza ks. kan. Henryka Wojnara. - Rozważaliśmy śmierć, zstąpienie do Otchłani, uwolnienie i wyzwolenie człowieka dokonane przez Jezusa Chrystusa. Tradycją naszej Wspólnoty Apostolstwa Pomocy Duszom w czyśćcu cierpiącym jest obecność i towarzyszenie ikony Matki Bożej Bolesnej w tytule „Nie płacz nade mną Matko”, której wymowa umacnia i prowadzi kontemplujących w tajemnicę śmierci i Zawierzenia Bogu. Diecezjalne znaki Roku Jubileuszu czyli zapalona świeca i Krzyż Zbawiciela inspiruje Wspólnotę Parafialną do obfitego czerpania ze skarbca Kościoła dla ratowania dusz w czyśćcu cierpiących – wyjaśnia Leszek Bubienko.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję