Dobrze, że Muzeum Diecezjalne w Kielcach zaproponowało wystawę unikatowych pamiątek po bp. Kaczmarku pt. „Omnia pro Christo Rege - Ksiądz Czesław Kaczmarek Biskup Męczennik”. Wystawie towarzyszy książka historyków o tym samym tytule. Okazją do przypomnienia postaci Biskupa więzionego przez komunistów jest przypadające w tym roku 70-lecie sakry biskupiej w Kielcach oraz 45-lecie jego śmierci.
Wystawę otwiera duży olejny portret Biskupa z czasów tuż po ingresie. Nieznany autor wykonał dobrą pracę. Czy wówczas, pod koniec lat 30. XX wieku, młody hierarcha mógł się spodziewać, jak dramatycznie potoczą się losy jego i potraktowanej jak poligon doświadczalny diecezji? Oto kryte zielonym suknem biurko Biskupa, osobiste notatniki, modlitewniki, pieczątki; wzruszająco prezentują się fotografie z lat seminaryjnych i z etapu francuskiego, zestawione z dużym zdjęciem matki, Bronisławy z Rogińskich.
Barwny akcent wnoszą elementy odświętnego stroju liturgicznego: buty, kapelusz, rękawiczki. Wyeksponowane na ścianach fotografie - we wszystkich salach ekspozycyjnych - potwierdzają autentyczność pokazanych na wystawie przedmiotów.
Bardzo patriotycznie prezentuje się pastorał bp. Kaczmarka. Krzywaśń (górna część pastorału) jest ozdobiona z jednej strony wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej, a z drugiej - orłem, wszystko na biało-czerwonym tle.
Dla czytelności odbioru całość ekspozycji została podzielona na trzy grupy tematyczne i pokazana w osobnych salach. Przejdźmy więc do drugiej. Została ona poświęcona czasom więzienia i pokazowego procesu, czyli najbardziej dramatycznego okresu życia kieleckiego Biskupa. Uwagę przyciągną powiększone fragmenty wniosku bp. Kaczmarka o rehabilitację (z 1956 r.), z odręcznymi notatkami i czerwonymi grubymi podkreśleniami, których dokonał zapewne osobiście. Na wystawie nie ma czasu i warunków na dokładne studiowanie dokumentów, ale taka formuła pozwoli może wyłuskać sedno oskarżeń i obrony...
Ciężkie kapy, ornaty, sutanna, płaszcz - ilu kielczan pamięta Biskupa w tym stroju? Ilu pamięta, jak pozdrawiał wiernych z biskupiego balkonu? Trzecia, ostatnia sala, to pamiątki z czasów przed śmiercią - po wyjściu z więzieniu i ostatniego okresu posługi w diecezji kieleckiej. Wśród najnowszych eksponatów jest m.in. Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, przyznany pośmiertnie Biskupowi przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego w 2007 r.
Wystawa poświęcona bp. Kaczmarkowi potrwa co najmniej do końca stycznia. Eksponaty pochodzą ze zbiorów własnych Muzeum, Archiwum Diecezjalnego w Kielcach oraz od osób prywatnych. Nieocenione usługi w zachowaniu pamiątek po Biskupie oddał śp. Leon Dziedzic, jego osobisty kamerdyner, w pewnym sensie zaufany współpracownik i wielki admirator bp. Czesława.
Wystawie towarzyszy książka „Omnia pro Christo Rege. Ksiądz Czesław Kaczmarek Biskup Męczennik”. Książka składa się z czterech opracowań historycznych: Marka Jedynaka z kieleckiego IPN, ks. prof. Jana Śledzianowskiego, dr. Ryszarda Gryza z Uniwersytetu im. J. Kochanowskiego w Kielcach oraz ks. dr. Grzegorza Bujaka. Autorzy pokazali genezę sytuacji politycznej w Polce w czasach po II wojnie światowej, działalność duszpasterską bp. Kaczmarka, m.in. w propagowaniu Akcji Katolickiej w diecezji i jego bliskim kontakcie z parafiami, a także liczne dokumenty procesowe i z przesłuchań Biskupa w mokotowskim więzieniu.
Bp Czesław Kaczmarek urodził się 16 kwietnia 1895 r. we wsi Lisiewo Małe jako jedyne dziecko Józefa i Bronisławy Kaczmarków. W 1916 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Płocku, a po święceniach w 1922 r. wyjechał na studia do Francji. Pracował m.in. wśród Polaków emigrantów, był także proboszczem w Bruay-en-Artois. W 1927 r. uzyskał tytuł doktora nauk politycznych i społecznych. Po powrocie do diecezji płockiej (1929) został mianowany sekretarzem generalnym Związku Młodzieży Katolickiej oraz dyrektorem Diecezjalnego Instytutu Akacji Katolickiej.
Decyzją Stolicy Apostolskiej otrzymał nominację na biskupstwo w Kielcach. Uroczysty ingres do katedry kieleckiej odbył 3 września 1938 r. Wśród inicjatyw i działań bp. Kaczmarka wymienia się m.in. troskę o rozwój i osadzenie w parafiach Akcji Katolickiej, powołanie Instytutu Wyższej Kultury Religijnej, utworzenie Archiwum Diecezjalnego, reformę Seminarium Duchownego, wreszcie przygotowania do II Synodu Diecezjalnego, które udaremnił wybuch II wojny światowej. Podczas okupacji bp Kaczmarek m.in. przyjął seminarzystów z innych diecezji, wspierał tajne nauczanie i konspiracyjne duszpasterstwo w Armii Krajowej, wspomagał ubogich i organizowaną pomoc dla ludności żydowskiej.
Po zakończeniu II wojny światowej i dojściu do władzy komunistów, rozpoczęły się zakrojone na szeroką skalę prześladowania Biskupa, m.in. za bezkompromisowe krytykowanie i usuwanie z parafii współpracujących z aparatem ówczesnej władzy tzw. księży-patriotów i jego starania o zwrot mienia kościelnego. Biskupa władze PRL obarczały m.in. współodpowiedzialnością za pogrom kielecki 4 lipca 1946 r. i za kolaborację z Niemcami. Aresztowany 20 stycznia1951 r., pod zarzutem „szpiegostwa na rzecz USA i Watykanu” jako „organizator antypaństwowego ośrodka”, mającego na celu obalenie istniejącego ustroju, bp Kaczmarek został całkowicie izolowany, a SB próbowała wymusić zeznania poprzez wyrafinowane metody znęcania się psychicznego i fizycznego. Po sfingowanym procesie pokazowym w 1953 r. bp Kaczmarek został skazany na 12 lat więzienia przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie. Po przewrocie październikowym wyrok został uchylony w 1956 r., a śledztwo umorzone w 1957 r. Biskup powrócił do diecezji 6 października 1956 r. Długoletnie więzienie i okrutne metody śledztwa wyniszczyły jego zdrowie. Zmarł w szpitalu w Lublinie w 1963 r., został pochowany w krypcie bazyliki katedralnej w Kielcach. Prokurator Generalny Rzeczypospolitej Polskiej 8 listopada 1990 r. wydał postanowienie, w którym zawarta jest pełna rehabilitacja bp. Kaczmarka.