Sto lat to za mało!

Ksiądz „profesor”, bo tak zwykli o nim mówić parafianie, jest na Targówku odkąd tylko sięgają oni pamięcią. Przełom lat 60. i 70. dla tej części Warszawy był czasem dużych zmian. Dotychczasowi mieszkańcy dostali mieszkania w innych częściach miasta, a ich domy wyburzono. W miejsce „starego Targówka” powstało nowe osiedle, a wraz z nim pojawili się zupełnie nowi parafianie. Gdy pierwszy raz szli na niedzielną Eucharystię, ks. Gościmski już posługiwał bądź to w konfesjonale, bądź przy ołtarzu. Dziś zdrowie nie pozwala mu aktywnie uczestniczyć w życiu parafii, jednak każdy wie, że on wciąż czuwa i nie odpuszcza codziennej prasówki.

Regał z zabawkami dla najmłodszych

„Jestem sobie Adaś mały, ale psotnik doskonały”, tymi słowami zaczynał się wierszyk, który blisko dziesięć lat temu napisał o mnie ks. Antoni - mówi Adaś, a właściwie Adam, uczeń pierwszej klasy liceum ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego w Warszawie. - Moja siostra pomagała wtedy księdzu profesorowi i w okresie zimowym dwa razy w tygodniu przychodziła i robiła mu zakupy. Lubiłem jej w tym towarzyszyć. Miałem kilka lat, po wakacjach miałem iść do pierwszej klasy. Gdy przychodziliśmy do księdza, to ona szła na zakupy a my zaczynaliśmy zabawę. Ksiądz miał w pokoju regał cały zastawiony zabawkami. Łowiliśmy na magnes ryby, puszczaliśmy bańki, kręciliśmy kolorowym bąkiem, czasami ustawialiśmy kręgle. Zawsze w duchu modliłem się, żeby w sklepie była długa kolejka, żebyśmy mogli się bawić jak najdłużej - dodaje Adam.
Dziś dostojny jubilat nie ma już siły na zabawy, niemniej zarówno służące w parafii bielanki, jak i ministranci, nie wyobrażają sobie, by w dniu imienin, czy urodzin nie wybrać się do ukochanego księdza. Do tej pory śpiewali „100 lat”, jednak od tego roku będą śpiewać „Dobrze, że jesteś”. Przy okazji składania życzeń zawsze mogą liczyć na cukierki, ciastka, kawałek pysznego tortu oraz przygotowane specjalnie dla nich efekty codziennego przeglądu gazet. Ksiądz profesor sumiennie odkłada wszystko to, co może przydać się młodym parafianom. Gdy tylko natrafi na przedrukowane w gazecie testy gimnazjalne, czy maturalne, to mimo upływu lat, doskonale wie, komu jaką wręczyć pomoc - czy do klasy maturalnej, czy do testu gimnazjalnego.

Szlachcic herbu Grabie

Ksiądz Antoni Gościmski urodził się 3 kwietnia 1912 r. w Kobylnicach, w województwie sieradzkim, w rodzinie ziemiańskiej. Jego ojciec, Zygmunt Gościmski herbu Grabie, oraz matka, Maria z domu Plucińska herbu Odrowąż, zadbali o dobre wykształcenie syna, tak naukowe jak i patriotyczne. W 1934 r. przyszły kapłan otrzymał tytuł magistra prawa. Pilnie pracował, by w już w 1939 r. znaleźć się na liście adwokatów poznańskich. Dobrze zarządzał własnym czasem. Znajdował go na pracę, odpoczynek, pomaganie bezrobotnym mieszkającym w podmiejskich barakach i starych fortach oraz działalność w Sodalicji Mariańskiej Panów i Stowarzyszeniu św. Wincentego ŕ Paulo. Tego, że mógłby zostać księdzem nie brał nawet pod uwagę, pociągało go „życie szlachcica” - panny, bale, przyjęcia i praca, którą naprawdę lubił.
Wybuch wojny przerwał rozwój kariery. Młody adwokat brał udział w kampanii wrześniowej, aż do złożenia broni na początku października. Wraz z innymi został wzięty przez Sowietów do niewoli, z której udało mu się uciec. Ukrywał się w Żułowie, w majątku należącym do Zakładu dla Niewidomych w Laskach. Oficjalnie pracował tam jako leśniczy, faktycznie, zajmował się pracą wychowawczą młodzieży. Wtedy też spotkał kapłanów, którzy wpłynęli na przewartościowanie jego życia i wybranie Jezusa - ks. Stefana Wyszyńskiego, późniejszego prymasa Polski, ks. Władysława Korniłowicza i ks. Aleksandra Fedorowicza. W 1943 r. zgłosił się z prośbą o przyjęcie do seminarium duchownego. Po upadku Powstania Warszawskiego został wywieziony do Wanne-Eichel w Niemczech, gdzie przydzielono go do pracy na dworcu jako tragarza paczek. W maju 1945 r., po zakończeniu wojny, wrócił do kraju, gdzie kontynuował na trzecim roku studia we włocławskim seminarium duchownym.
Święcenia kapłańskie przyjął 13 czerwca 1948 r. W 1960 r. został inkardynowany do archidiecezji warszawskiej i rozpoczął studia na wydziale prawa kanonicznego. Stopień doktora prawa kanonicznego otrzymał w 1968 r. Pracował w Metropolitalnym Sądzie Duchownym jako obrońca węzła małżeńskiego, był wykładowcą prawa kanonicznego na ATK i WMSD, piastował urząd sędziego Sądu Metropolitalnego, był radcą prawnym Kurii Metropolitalnej Warszawskiej oraz członkiem Rady Prymasowskiej Budowy Kościołów. W 2000 r. przeszedł na emeryturę. 2 czerwca 2008 r. świętował jubileusz 60-lecia kapłaństwa.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Drodzy Bracia i Siostry! Pojutrze, 9 października, minie 400 lat od śmierci św. Jana Leonardiego, założyciela Zgromadzenia Kleryków Regularnych Matki Bożej, kanonizowanego 17 kwietnia 1938 r. i ogłoszonego 8 sierpnia 2006 r. patronem farmaceutów. Wspominamy go także ze względu na wielki zapał misyjny. Wraz z ks. Juanem Bautistą Vivesem i jezuitą Martinem de Funesem zaprojektował i przyczynił się do powołania specjalnej kongregacji Stolicy Apostolskiej do spraw misji, czyli przyszłej Propaganda Fide, i do późniejszych narodzin Collegium Urbanianum, które w ciągu wieków przygotowało tysiące kapłanów, w tym wielu męczenników, do ewangelizowania narodów. Mamy zatem do czynienia ze świetlaną postacią kapłana, którego chciałbym postawić za wzór wszystkim prezbiterom w tym Roku Kapłańskim. Zmarł w 1609 r. na grypę, którą zaraził się, gdy w rzymskiej dzielnicy Campitelli opiekował się ofiarami tej epidemii. Jan Leonardi urodził się w 1541 r. w Diecimo w prowincji Lukka jako ostatni z siedmiorga rodzeństwa. Okres dojrzewania wyznaczał mu rytm wiary przeżywanej w zdrowym i pracowitym ognisku domowym, jak również stałe uczęszczanie do pracowni ziół i lekarstw w rodzinnej miejscowości. Gdy miał siedemnaście lat, ojciec zapisał go na kurs zawodowy w Lukce, aby został aptekarzem, a raczej zielarzem, jak się wówczas mówiło. Młody Jan Leonardi pilnie i gorliwie uczęszczał na zajęcia prawie dziesięć lat, ale gdy, zgodnie z przepisami prastarej Republiki Lukki, zdobył oficjalny dyplom, upoważniający go do otwarcia własnej placówki, zaczął zastanawiać się, czy nie nadeszła chwila spełnienia planów, które zawsze nosił w sercu. Po dojrzałej refleksji zdecydował się na kapłaństwo. I tak, porzuciwszy zielarnię i zdobywszy odpowiednie przygotowanie teologiczne, przyjął święcenia kapłańskie i w dniu Ofiarowania Pańskiego 1572 r. odprawił swoją prymicyjną Mszę św. Nie zarzucił jednak swej pasji dla farmakopei, czuł bowiem, że wiedza zawodowa aptekarza może mu pomóc w pełnym urzeczywistnieniu swego powołania, czyli przekazywania ludziom, przez święte życie, „Bożego lekarstwa”, którym jest Jezus Chrystus ukrzyżowany i zmartwychwstały, „miara wszech rzeczy”. Ożywiany przekonaniem, że takiego lekarstwa wszystkie ludzkie istoty potrzebują ponad wszystko, św. Jan Leonardi starał się uczynić z osobistego spotkania z Jezusem Chrystusem podstawową rację własnego istnienia. „Koniecznie trzeba zaczynać od Chrystusa” - lubił często powtarzać. Prymat Chrystusa nad wszystkim stał się dla niego konkretnym kryterium ocen i działania oraz zasadą pobudzającą jego działalność kapłańską, którą pełnił w okresie szerokiego i powszechnego ruchu odnowy duchowej w Kościele, dzięki rozkwitowi nowych instytutów zakonnych i świetlanemu świadectwu takich świętych, jak Karol Boromeusz, Filip Nereusz, Ignacy Loyola, Józef Kalasancjusz, Kamil de Lellis, Alojzy Gonzaga. Z entuzjazmem oddał się duszpasterstwu wśród chłopców przez Stowarzyszenie Nauki Chrześcijańskiej, gromadząc na nowo wokół siebie grupę młodych ludzi, z którymi 1 września 1574 r. założył Zgromadzenie Księży Reformowanych Maryi Panny, nazwane następnie Zakonem Kleryków Regularnych Matki Bożej. Swoim uczniom zalecał, by mieli „przed oczyma umysłu jedynie cześć, służbę i chwałę Ukrzyżowanego Jezusa Chrystusa”, a - jak przystało na dobrego aptekarza, nawykłego do dozowania dawek w zależności od ścisłych potrzeb - dodawał: „Unieście nieco swe serca ku Bogu i z Nim odmierzajcie wszystko”. Powodowany zapałem apostolskim, w maju 1605 r. wystosował do nowo wybranego papieża Pawła V Memoriał, w którym sugerował kryteria prawdziwej odnowy w Kościele. Zauważając, jak było „niezbędne, aby ci, którzy domagają się reformy ludzkich obyczajów, szukali, i to na początku, chwały Boga”, dodawał, że muszą oni wyróżniać się „prawością życia i doskonałością obyczajów, tak aby bardziej niż przymusem przyciągać łagodnością do reformy”. Zwracał ponadto uwagę, że „ten, kto chce dokonać poważnej reformy religijnej i moralnej, musi przede wszystkim, jak dobry lekarz, postawić właściwą diagnozę chorób, jakie trawią Kościół, aby na każdą z nich umieć przepisać najodpowiedniejsze lekarstwo”. I zauważał, że „odnowa Kościoła musi dokonywać się tak u przywódców, jak i u podwładnych, na górze i na dole. Musi zaczynać się od tego, kto rządzi, i objąć poddanych”. Dlatego też, zachęcając papieża do wspierania „powszechnej reformy Kościoła”, troszczył się o chrześcijańską formację ludu, a zwłaszcza chłopców, których należy wychowywać „od najwcześniejszych lat (...) w czystości wiary chrześcijańskiej i w świętych obyczajach”. Drodzy Bracia i Siostry, świetlana postać tego Świętego zachęca w pierwszej kolejności kapłanów i wszystkich chrześcijan, by stale dążyli do „wysokiej miary życia chrześcijańskiego”, którą jest świętość, każdy oczywiście stosownie do swego stanu. Tylko bowiem z wierności Chrystusowi może wypłynąć autentyczna odnowa kościelna. W owych latach, na kulturalnym i społecznym przełomie wieków XVI i XVII, zaczęły się zarysowywać przesłanki późniejszej kultury współczesnej, którą cechuje nieuzasadniony rozłam między wiarą a rozumem, którego ujemnymi następstwami są marginalizacja Boga wraz ze złudzeniem ewentualnej i całkowitej niezależności człowieka, który postanawia żyć tak, „jakby Boga nie było”. Jest to kryzys współczesnej myśli, o którym wielokrotnie miałem okazję wspominać i który przybiera często postać relatywizmu. Jan Leonardi wyczuwał, co jest prawdziwym lekarstwem na te bolączki duchowe, i zawarł to w stwierdzeniu: „Chrystus przede wszystkim”, Chrystus w centrum serca, w centrum historii i wszechświata. To Chrystusa - stwierdzał z mocą - ludzkość tak bardzo potrzebuje, ponieważ On jest naszą „miarą”. Nie ma dziedziny, której nie mogłaby dosięgnąć Jego moc; nie ma choroby, na którą nie znalazłoby się w Nim lekarstwo, nie ma problemu, którego w Nim nie dałoby się rozwiązać. „Albo Chrystus, albo nic!”. Oto jego recepta na wszelką reformę duchową i społeczną. Istnieje jeszcze jeden aspekt duchowości św. Jana Leonardiego, który chciałbym podkreślić. Przy wielu okazjach powtarzał on, że do żywego spotkania z Chrystusem dochodzi w Jego Kościele, świętym, choć kruchym, zakorzenionym w historii i w jej niekiedy niezbadanych kolejach, gdzie razem rosną zboże i kąkol (por. Mt 13, 30), lecz zawsze będącym sakramentem zbawienia. Mając jasną świadomość, że Kościół jest polem Bożym (por. Mt 13, 24), nie gorszył się jego ludzkimi słabościami. Dla zwalczenia kąkolu zdecydował się być dobrym zbożem: postanowił mianowicie miłować Chrystusa w Kościele i przyczyniać się do tego, aby stawał się on coraz bardziej Jego przejrzystym znakiem. Z wielkim realizmem patrzył na Kościół, na jego ludzką kruchość, ale też na to, że jest „polem Bożym”, narzędziem Boga dla zbawienia ludzkości. Ale nie tylko. Z miłości do Chrystusa pracował z zapałem nad oczyszczeniem Kościoła, aby był piękniejszy i święty. Rozumiał, że wszelka reforma ma dokonywać się wewnątrz Kościoła, a nigdy przeciwko Kościołowi. Pod tym względem św. Jan Leonardi był rzeczywiście niezwykły, a jego przykład pozostaje wciąż aktualny. Każda reforma dotyczy niewątpliwie struktury, przede wszystkim jednak musi dotykać serc ludzi wierzących. Tylko święci mężczyźni i kobiety, którzy dają się prowadzić Duchowi Bożemu, gotowi do radykalnych i śmiałych wyborów w świetle Ewangelii, odnawiają Kościół i przyczyniają się w decydujący sposób do budowy lepszego świata. Drodzy Bracia i Siostry, życiu św. Jana Leonardiego przyświecał zawsze blask „Świętego Oblicza” Jezusa, przechowywanego i czczonego w kościele katedralnym w Lukce - wymowny symbol i niepodlegająca dyskusji synteza wiary, jaka go ożywiała. Zdobyty przez Chrystusa jak apostoł Paweł, wskazywał on swoim uczniom i nadal wskazuje nam wszystkim chrystocentryczny ideał, dla którego „należy ogołocić się z wszelkiego własnego interesu i troszczyć jedynie o służbę Bogu”, mając „przed oczyma umysłu tylko cześć, służbę i chwałę Chrystusa Jezusa Ukrzyżowanego”. Obok oblicza Chrystusa nie spuszczał wzroku z macierzyńskiego oblicza Maryi. Ta, którą wybrał na Patronkę swego zakonu, była dla niego nauczycielką, siostrą i matką, i doświadczał Jej nieustannej opieki. Przykład i wstawiennictwo tego „fascynującego męża Bożego” niech będą, szczególnie w tym Roku Kapłańskim, wezwaniem i zachętą dla kapłanów i dla wszystkich chrześcijan, by z zapałem i entuzjazmem przeżywali swoje powołanie.